Το δίτομο λεύκωμα με τίτλο “Μεσσηνία: Τόπος, χρόνος, άνθρωπος” θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα στις 7.30 μ.μ. στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο στην Αθήνα (Βασ. Σοφίας 22) από τις εκδόσεις Μίλητος. Για την έκδοση θα μιλήσουν οι: Προκόπης Παυλόπουλος υπουργός Εσωτερικών-καθηγητής, Σοφία Καλαντζάκου υφυπουργός Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, Δημήτρης Δράκος νομάρχης Μεσσηνίας, Σταύρος Μπένος π. υπουργός, Πέτρος Θέμελης ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου, Ξένη Αραπογιάννη διευθύντρια ΛΗ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Ευγενία Χαλκιά διευθύντρια 26ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Πηνελόπη Ματσούκα περιβαλλοντολόγος.
Η δίτομη συλλογική έκδοση προσεγγίζει την ιστορική πορεία της Μεσσηνίας μέσα στη διαχρονία και προβάλλει το προικισμένο φυσικό περιβάλλον της με τη συνεργασία γνωστών επιστημόνων και φωτογράφων: Οι πρώτοι κατέθεσαν έρευνες ετών για τα επιμέρους θέματα και οι δεύτεροι «σάρωσαν» τη Μεσσηνία από γης και αέρος παραδίνοντας πάνω από χίλιες φωτογραφίες.
Στόχος του πρώτου τόμου είναι να φωτιστούν όλα τα γεγονότα που σφράγισαν την ιστορία της Μεσσηνίας με βάση τις πηγές και όσα μας διηγούνται τα μνημεία της. Για τα χρόνια ακμής στους αρχαίους χρόνους μιλούν τα πρωτοελλαδικά «μέγαρα» στα Ακοβίτικα, το μυκηναϊκό ανάκτορο του Νέστορα στον Ανω Εγκλιανό, οι μνημειώδεις θολωτοί και θαλαμωτοί τάφοι και, βεβαίως, η Αρχαία Μεσσήνη με τις εντυπωσιακές οχυρώσεις και τα κολοσσιαία οικοδομήματά της.
Για την ακμή αλλά και για τις περιπέτειες του βίου της κατά τους βυζαντινούς χρόνους μιλούν οι παλαιοχριστιανικές βασιλικές, οι πλούσιες αγρεπαύλεις ως συνέχεια της ρωμαϊκής εποχής, οι αναρίθμητες βυζαντινές εκκλησίες και, βεβαίως, οι ακροπόλεις που γίνονται πόλεις-κάστρα με την έλευση των κατοίκων που ασφαλίζονται εκεί εγκαταλείποντας τις ατείχιστες πεδινές πόλεις από το φόβο των πειρατών και παντοίων επίδοξων κατακτητών. Η παρουσία των Φράγκων και των Βενετών στους επόμενους αιώνες μαρτυρείται από τα νέα κάστρα που οικοδομήθηκαν και από τις εργασίες συντήρησης και επέκτασης των υφιστάμενων οχυρών (Καλαμάτας, Αρκαδιάς-Κυπαρισσίας κ.ά.). Οι Φράγκοι θα κτίσουν οχυρά στην Ανδρούσα, στο Λατζουνάτο και σε άλλα κομβικά σημεία του πριγκιπάτου τους, το οποίο φημιζόταν για την πολυτέλεια της αυλής του και είναι ίσως το αντιπροσωπευτικότερο δείγμα του ιπποτισμού στη φραγκοκρατούμενη Πελοπόννησο. Οι Βενετοί θα διασφαλίσουν την άμυνα των κτήσεών τους οικοδομώντας τα ιστορικά κάστρα της Κορώνης και της Μεθώνης.
Οι περιπέτειες όμως της Μεσσηνίας δεν τελειώνουν εδώ. Θα ακολουθήσει η Τουρκοκρατία και οι ένδοξες ημέρες του Αγώνα, που θα ξεκινήσει στην Καλαμάτα, μπροστά στο ναό των Αγίων Αποστόλων, όπου, στις 23 Μαρτίου 1821, ιερείς και ιερομόναχοι θα ευλογήσουν τις σημαίες και θα ορκίσουν τους επαναστάτες.
Ο πρώτος τόμος ασχολείται επίσης με το σήμερα του τόπου: την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία, τον κοινωνικό βίο, την οικονομική πραγματικότητα και, βεβαίως, την ελιά και το λάδι, δύο προϊόντα ταυτισμένα με τη Μεσσηνία. Τέλος, ειδικό κεφάλαιο κατέχει η ξεχωριστή περιοχή της Μεσσηνιακής Μάνης.
Ο δεύτερος τόμος είναι ένα σύγχρονο οδοιπορικό σε κάθε επαρχία του νομού. Κείμενα και φωτογραφίες περιδιαβαίνουν τους ιστορικούς τόπους και παλιούς οικισμούς με πετρόκτιστα σπίτια και φροντισμένα λιθόστρωτα, αποτυπώνουν αγροτικά τοπία και σκηνές καθημερινού βίου, συνομιλούν με τους ανθρώπους, ταξιδεύουν σε ήρεμα και απρόσιτα βουνά, σε βαθιά φαράγγια, σε ποτάμια, νησιά και καθαρές ακτές. Η περιήγηση συνεχίζεται στους βιότοπους που αποτελούν καταφύγιο για ζώα και σπάνια φυτά και ξεχωρίζει τα μονοπάτια που οδηγούν σε προορισμούς άθικτους από την ανθρώπινη παρέμβαση.
Συγγραφείς του πρώτου τόμου είναι οι Πέτρος Θέμελης αρχαιολόγος ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου, Ξένη Αραπογιάννη διευθύντρια ΛΗ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Ηλίας Αναγνωστάκης βυζαντινολόγος ερευνητής στο Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Μιχάλης Κάππας αρχαιολόγος στην 26η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Καλαμάτας, Andrea Nanetti καθηγητής στη Σχολή Διατήρησης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Πανεπιστημίου της Μπολόνια, Βιργινία Αλμπάνη αρχαιολόγος αν. διευθύντρια 26ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Καλαμάτας, Γιώργος Β. Νικολάου ιστορικός, Γιώργος Κυριακόπουλος αρχιτέκτονας, Ιωάννης Σαΐτας αρχιτέκτονας εθνολόγος στο Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Θεόδωρος Σακελλαρόπουλος καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Μιμίκα Γιαννοπούλου αρχαιολόγος στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Συγγραφέας του δεύτερου τόμου είναι η περιβαλλοντολόγος Πηνελόπη Ματσούκα.
Οι φωτογράφοι που έχουν απαθανατίσει τη Μεσσηνία και οι φωτογραφίες τους περιλαμβάνονται στην έκδοση είναι οι: Γιάννης Γιαννέλος, Πηνελόπη Ματσούκα, Κανάρης Τσίγκανος, Andrea Bonneti, Φίλιππος Κατσιγιάννης, Ελευθερία Κρουστάλη.
Επιμέλια: Μαρία Τομαρά 'ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ" 14/12/2007
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου