Τρίτη 5 Απριλίου 2011

Π. Παπαθανασόπουλος «Το Ελληνικό Κέντρο Υποβρύχιας Αρχαιολογίας Πύλου είναι ακόμα ζωντανό»

Ένα ταξίδι στην ιστορία του τόπου μας πρόσφερε ο Σύλλογος Γυναικών Μάνης στα μέλη και τους φίλους του. Η εκδρομή που διοργάνωσε προχθές Κυριακή, ήταν, παράλληλα, πλήρης εικόνων απαράμιλλης ομορφιάς, ερεθισμάτων και θετικής διάθεσης.
Με στάσεις στο σπήλαιο του Διρού, στη Μονή Δεκούλου, στο Λιμένι Ανατολικής Μάνης, αλλά και στον Άγιο Νικόλαο της Δυτικής Μάνης, η διοργάνωση επιφύλαξε πολλές εκπλήξεις για τους συμμετέχοντες. Μεγαλύτερη αυτών, η παρουσία του καθηγητή Αρχαιολογίας Γεωργίου Παπαθανασόπουλου, ο οποίος ανέλαβε ρόλο ξεναγού στα νεολιθικά ευρήματα του Σπηλαίου της Αλεπότρυπας.

Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε μαζί του για το Σπήλαιο Διρού, με το οποίο ασχολείται συστηματικά από τη δεκαετία του 1970, αλλά και για το Ελληνικό Κέντρο Υποβρύχιας Αρχαιολογίας στην Πύλο, το οποίο, παρά τις προσπάθειές του, δεν έχει ακόμη λειτουργήσει. Ο κ. Παπαθανασόπουλος εξετάζει σοβαρά τη μεταφορά του Κέντρου Νεολιθικών Μελετών από το Διρό στην Καλαμάτα.

Μάνη: Ένας τόπος γεμάτος εκπλήξεις

Ακολουθώντας το φιδωτό δρόμο Καλαμάτας – Αρεόπολης, φτάσαμε νωρίς το πρωί στα σπήλαια Διρού. Ο καιρός, που τις προηγούμενες ημέρες ήταν βροχερός, την Κυριακή 3 Απριλίου μάς έκανε τη χάρη. Ανοιξιάτικος, ηλιόλουστος και ζεστός, δεν άλλαξε παρά όταν, επιστρέφοντας, προσεγγίσαμε την Καρδαμύλη. Αλλαγή ακραία. Από τη σχεδόν καλοκαιρινή ζέστη, σε σφοδρή χαλαζόπτωση.
Φτάνοντας, όμως, στο σπήλαιο, ο καιρός μάς έδειξε τον… καλύτερο εαυτό του. Η ζωηρή θετική διάθεση της ομάδας ενισχύθηκε από την ιδιαίτερη, ενδιαφέρουσα ξενάγηση του αρχαιολόγου Γεωργίου Παπαθανασόπουλου, αρχικά στο μικρό μουσείο του σπηλαίου και έπειτα στο ίδιο το Σπήλαιο της «Αλεπότρυπας». Ευρήματα από την καθημερινή και λατρευτική ζωή της περιόδου μέχρι περίπου το 3500 π.Χ., της Νεότερης Νεολιθικής Περιόδου, μας γνώρισαν τους μακρινούς προγόνους μας, που έζησαν στην «Αλεπότρυπα», τις συνήθειες, τα εργαλεία που χρησιμοποιούσαν στη γεωργία, την κτηνοτροφία, τους τρόπους ταφής και τα αγγεία τους, ξεκινώντας από το υλικό που κυριάρχησε και ανέδειξε την Εποχή: τον οψιανό.
Έπειτα από διάλειμμα για καφέ στο Λιμένι, την ξενάγησή μας ανέλαβε ο αρχιμανδρίτης π. Συμεών. Μαζί του φτάσαμε ως την οικογενειακή Μονή Δεκούλου, πάνω από το Οίτυλο, σε τοπίο σπάνιας ομορφιάς, με ζωντανή την ιστορία των τελευταίων αιώνων. Τρισυπόστατη, αφιερωμένη στη Ζωοδόχο Πηγή και στους Αγίους Παντελεήμονα και Νικόλαο, η Μονή ιδρύθηκε από την οικογένεια των Δεκούλων, απόγονος των οποίων μας συνόδευσε στην ξενάγηση. Για τη χρονολογία ίδρυσης της Μονής δεν υπάρχουν εξακριβωμένα στοιχεία, αλλά σε μια επιγραφή του Μοναστηριού επισημαίνεται ότι η Μονή Δεκούλου ανακαινίστηκε το 1765. Δυστυχώς, η Μονή έχει κλαπεί πολλές φορές και πολλά από τα σπάνια κειμήλια που διατηρούσε έχουν χαθεί, ωστόσο πολλές σπάνιες τοιχογραφίες και αγιογραφίες (του 18ου αιώνα, από τους αγιογράφους Αντώνιο Δημάγγελο και Ηλία Κουλουφάκο), ακόμα σώζονται.
Η εκδρομή ολοκληρώθηκε με στάση για (νοστιμότατο) φαγητό στον Άγιο Νικόλαο, το ήσυχο και πανέμορφο ψαροχώρι της Δυτικής Μάνης.
--------------------------------------------------------------------------------

ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ Ο Γ. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΝΕΟΛΙΘΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ

«Το θέμα του Ελληνικού Κέντρου Υποβρύχιας Αρχαιολογίας Πύλου είναι ακόμα ζωντανό»

Μόλις το 1% των ανασκαφών στο Σπήλαιο της «Αλεπότρυπας» έχει ολοκληρωθεί, κι όμως ήδη τα ευρήματα είναι παραπάνω από πλούσια και μεγάλης επιστημονικής αξίας. Η Πολιτεία, ωστόσο, έχει αφήσει στην τύχη του τόσο το Σπήλαιο όσο και το Κέντρο Νεολιθικών Μελετών Διρού.
«Στόχος μου είναι να δουλέψει το Κέντρο Νεολιθικών Μελετών Διρού, που βρίσκεται τώρα υπό διάλυση», ανέφερε στη συνομιλία μας ο αρχαιολόγος Γεώργιος Παπαθανασίου, επικεφαλής του Σπηλαίου από τη δεκαετία του ’70. Εννέα ενοίκια οφείλονται (ύψους 1.300 ευρώ το μήνα) και δεν έχει υπάρξει ενδιαφέρον από την Πολιτεία για εξεύρεση μόνιμης στέγης.
«Ενδεχομένως θα μπορούσαμε να το στεγάσουμε στην Καλαμάτα. Θα ήταν ευχής έργον», σημειώνει ο κ. Παπαθανασόπουλος. «Χρειαζόμαστε ενίσχυση για να μπορέσει το Κέντρο να λειτουργήσει, με τους επιστήμονες που ήδη διαθέτει και με νέους ανθρώπους, σε συνεργασία με πανεπιστήμια και τις αρμόδιες Εφορείες».
Την ερχόμενη εβδομάδα, μάλιστα, ο κ. Παπαθανασόπουλος θα βρίσκεται στην Καλαμάτα και θα συναντηθεί με τη διευθύντρια της ΛΗ’ Εφορείας Αρχαιοτήτων, κα Αραπογιάννη, προς αυτή την κατεύθυνση.
Με το Κέντρο Υποβρύχιας Αρχαιολογίας στην Πύλο τι γίνεται; τον ρωτώ.
«Είναι πάντα ζωντανό το θέμα της λειτουργίας του Ελληνικού Κέντρου Υποβρύχιας Αρχαιολογίας Πύλου, όχι μόνο για λόγους τοπικού ενδιαφέροντος της Πύλου ιδιαίτερα, αλλά για λόγους, θα έλεγα, εθνικούς. Το έργο στο Φρούριο έχει ολοκληρωθεί και συνεχίζουμε να προσπαθούμε για τη λειτουργία του Κέντρου, ώστε να μπορέσουμε να οργανώσουμε υποβρύχιες έρευνες σε μεγάλα βάθη. Είναι αδύνατο να τις καλύψει ο ελληνικός φορέας, οι φορείς γενικότερα, κρατικοί και ιδιωτικοί –γιατί υπάρχουν και τέτοιοι- λόγω ύψους δαπάνης και σύγχρονης τεχνογνωσίας. Οι σύγχρονες μέθοδοι είναι πανάκριβες. Φιλοδοξία του Κέντρου είναι, σε συνεργασία με εξειδικευμένους φορείς του εξωτερικού –πάντα με την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων- να γίνουν έρευνες για τη διάσωση θησαυρών της ελληνικής αρχαιότητας, ιδιαίτερα των Κλασικών Χρόνων. Αυτός είναι ο στόχος και είναι πάντα ζωντανός. Είναι αδάπανο για την ελληνική Πολιτεία, κυριολεκτικώς. Το μόνο που θέλουμε είναι ένας χώρος και μια “ομπρέλα”, το επίσημο και ουσιαστικό ενδιαφέρον εκ μέρους της Πολιτείας, ώστε να προχωρήσουμε αυτό το φιλόδοξο έργο», λέει ο κ. Παπαθανασόπουλος, προσθέτοντας με πικρία: «Δυστυχώς, η Πολιτεία είναι πάντα εμπόδιο! Το σπήλαιο λειτούργησε το 2006 για έξι μήνες και εκατονταπλασιάστηκαν οι επισκέπτες του. Η Πολιτεία, όμως, δε δείχνει καμία διάθεση να στηρίξει την προσπάθεια. Από τον Ζαχόπουλο και πέρα… δεν ευνόησε τη λειτουργία του Κέντρου, ενώ την είχε εντάξει σε πρόγραμμα. Το άφησε σε στασιμότητα».

"ΘΑΡΡΟΣ" 05/04/2011







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου