ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ “Κορωνέικες τζάρες” από το Μανιατάκειο Ιδρυμα

Πατώντας το “play” του dvd player, είναι σαν να ξεκινά κανείς ένα ταξίδι στο παρελθόν: στην παλιά Μεσσηνία, τότε που οι άνθρωποι δούλευαν ασταμάτητα κι ακούραστα με τα χέρια τους για να κερδίσουν τον επιούσιο, συνεχίζοντας από γενιά σε γενιά τις τέχνες με τις

οποίες έβγαζαν το ψωμί τους, ζούσαν τις οικογένειές τους. Ο λόγος για το ντοκιμαντέρ που παραχώρησε το Κέντρο Μελέτης Νεότερης Κεραμικής με τίτλο «Κορωνέικες τζάρες:

Τα χειροποίητα πιθάρια του Μεσσηνιακού Κόλπου», το οποίο εξέδωσε το Μανιατάκειο Ιδρυμα. Μια δουλειά που έγινε με πολύ μεράκι αλλά και με άρτια επιστημονική θεώρηση κι ιστορική προσέγγιση.

Βλέποντας κανείς τα καρέ, θα θυμηθεί εικόνες από το σπίτι στο οποίο μεγάλωσε, αφού οι τζάρες υπήρχαν σε όλα σχεδόν τα μεσσηνιακά σπίτια, σε διάφορες παραλλαγές.

Ποτέ όμως η κατασκευή τους, η ύπαρξή τους μέσα στο σπίτι δεν ήταν κάτι το απλό ή το μονοδιάστατο. Τα αντικείμενα αυτά, τα τόσο απλά αλλά και τόσο απαραίτητα ταυτόχρονα, συνδέθηκαν με την καθημερινότητα, τον τρόπο ζωής, την εργασία, τη θρησκεία, τα έθιμα, όπως και με τη μεσογειακή διατροφή την οποία αιώνες τώρα ακολουθεί ο λαός της Μεσσηνίας.

Ετσι, με την ευκαιρία της επίσημης συνάντησης των Εμβληματικών Κοινοτήτων για τη Μεσογειακή Διατροφή, που έγινε στην Κορώνη 3 και 4 Ιουνίου, το Μανιατάκειο Ιδρυμα προέβη στην έκδοση ενός δίγλωσσου dvd με το ντοκιμαντέρ «Κορωνέικες Τζάρες» που παραχώρησε το Κέντρο Μελέτης Νεότερης Κεραμικής. Θυμίζουμε ότι η επίσημη συνάντηση στην Κορώνη ήρθε σε συνέχεια της από 16 Νοεμβρίου απόφασης της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO με την οποία ενέγραψε τη μεσογειακή διατροφή στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Αϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας και ανακήρυξε την Κορώνη σε Εμβληματική Κοινότητα.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Οι τζάρες είναι μεγάλα αποθηκευτικά αγγεία, τα οποία κατασκευάζονταν ως το 1960 στην περιοχή της Κορώνης, στα χωριά Χαρακοπιό, Πετριάδες, Κόμποι και Βουνάρια. Στην περιοχή αυτή της Μεσσηνίας επιβίωσε η πανάρχαιη τεχνική κατασκευής κεραμικών με τα χέρια (χωρίς τροχό). Οι χειροποίητες τζάρες της Κορώνης ήταν διάσημες σε όλη την Ελλάδα και τις χώρες της Μεσογείου, ήδη από το 18ο αιώνα. Το καλοκαίρι του 1993 πραγματοποιήθηκε στην περιοχή εκτεταμένη έρευνα, στο πλαίσιο της οποίας ένας από τους τελευταίους εν ζωή τεχνίτες, ο Αντώνης Ρέμπελος από τους Κόμπους, έφτιαξε τζάρες ύστερα από 30 χρόνια.

Στην ταινία αυτή παρουσιάζονται όλες οι διαδικασίες παραγωγής, από την εξόρυξη των πρώτων υλών έως το ψήσιμο των κεραμικών. Την έρευνα την έκανε η Μιμίκα Γιαννοπούλου, ενώ τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στο Κέντρο Μελέτης Νεότερης Κεραμικής.

Το Μανιατάκειο Ιδρυμα, στο πλαίσιο ανάδειξης της πολιτισμικής αξίας της μεσογειακής διατροφής -δηλαδή της άρρηκτης σύνδεσής της με τις παραδοσιακές δομές καλλιέργειας, τα έθιμα, τις διατροφικές συνήθειες, τα τοπικά προϊόντα και όλες τις εκδηλώσεις της κοινωνικής ζωής που συνοδεύονται από ένα πλούσιο τραπέζι-, ζήτησε από το Κέντρο Μελέτης Νεότερης Κεραμικής την παραχώρηση του ντοκιμαντέρ «Κορωνέικες Τζάρες: Τα χειροποίητα πιθάρια του Μεσσηνιακού Κόλπου». Το Κέντρο, εκτιμώντας την πολύχρονη συστηματική ενασχόληση του Μανιατάκειου Ιδρύματος με την προβολή της ιστορίας και του πολιτισμού της Κορώνης και θέλοντας να υποστηρίξει το έργο του, παραχώρησε το εν λόγω ντοκιμαντέρ παραγωγής 1997, με σκοπό να διατεθεί δωρεάν στους συνέδρους της επίσημης συνάντησης στην Κορώνη.

Γ.Σαρ. "ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ" 02/08/2011