Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2014

Εισήγηση κ. Δ. Καφαντάρη Προέδρου της Επιτροπής Hλεκτρονικής Διακυβέρνησης - Εξυπηρέτησης του Πολίτη και Διαφάνειας στο Συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Λάρισα

H Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση σε μια έξυπνη πόλη
23-24 Ιανουαρίου 2014

Αγαπητές συνάδελφοι, Αγαπητοί συνάδελφοι
Στην σημερινή εποχή οι μέθοδοι ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε όλα τα επίπεδα, αποτελούν μονόδρομο, για την απλοποίηση των διαδικασιών συναλλαγής και εξυπηρέτησης του πολίτη από το κεντρικό κράτος και την τοπική αυτοδιοίκηση.
Με τον όρο ηλεκτρονική διακυβέρνηση (e-government) χαρακτηρίζεται γενικά η εφαρμογή των τεχνολογιών της πληροφορικής και των επικοινωνιών στη δημόσια διοίκηση, καθώς και οι νέες διοικητικές πρακτικές, που εφαρμόζονται με την εισαγωγή των τεχνολογιών αυτών.
Στην πράξη, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι μια δυνατότητα που παρέχεται στους πολίτες για την απλοποίηση των συναλλαγών τους με τη δημόσια διοίκηση και την καλύτερη εξυπηρέτησή τους.
Οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών μαζί με τις απαραίτητες πολιτικές, κοινωνικές και θεσμικές αλλαγές αποτελούν το απαραίτητο υπόβαθρο.
Ο στόχος της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι να υποστηρίξει και να απλοποιήσει τις διοικητικές διαδικασίες για τους ενδιαφερόμενους φορείς (κεντρική διοίκηση, τοπική αυτοδιοίκηση, πολίτες, επιχειρήσεις).
Η σύνδεση των σύγχρονων τεχνολογιών με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση γίνεται κάτω από μια «τεχνολογική ομπρέλα» που περιλαμβάνει :
• Την ευρεία υιοθέτηση δικτυακών και διαδικτυακών τεχνολογιών
• Την εφαρμογή ηλεκτρονικών συναλλαγών με τις υπηρεσίες
• Τη χρήση των ΤΠΕ για τη διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας και της
οικονομικής ανάπτυξης
• Την αναδιοργάνωση και τον εκσυγχρονισμό των δομών και των λειτουργιών της
δημόσιας διοίκησης
• Τη χρήση των ΤΠΕ για την εφαρμογή ηλεκτρονικής δημοκρατίας με την ενεργή
συμμετοχή του πολίτη
• Την αυτοματοποίηση των συστημάτων και τη δυνατότητα άμεσης παροχής
υπηρεσιών.

Μέρος της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι και η «ηλεκτρονική δημοκρατία» που παρέχει στον πολίτη πρόσβαση στις πληροφορίες και στις πολιτικές διαδικασίες του Δήμου. Τον ενθαρρύνει να συμμετέχει ενεργά και αμφίδρομα στη διαχείρηση των τοπικών υποθέσεων.
Ο εκσυγχρονισμός των πόλεων με τη χρησιμοποίηση καινοτόμων εφαρμογών τεχνολογίας, και η μετατροπή τους σε «έξυπνες πόλεις» έχει ως αποτέλεσμα να διευκολύνεται η εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
Η χρήση δράσεων και μέσων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε μια έξυπνη πόλη φέρνει ανάπτυξη στην τοπική οικονομία, συσχετίζοντας τους παραγωγικούς τομείς της. Ακόμα απλοποιεί και διευκολύνει τη ζωή των πολιτών και ενισχύει την κοινωνική συνοχή.
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα ευρωπαϊκών πόλεων που έχουν τα χαρακτηριστικά των «έξυπνων πόλεων» με τις δράσεις και τις εφαρμογές που έχουν αναπτύξει, όπως η Βαρκελώνη, η Κοπεγχάγη, το Άμστερνταμ, η Βιέννη, η Φρανκφούρτη κ.α.
Ο σωστός σχεδιασμός και η διαχείριση των ανθρώπινων πόρων και των υποδομών μιας «έξυπνης πόλης» έχει ως αποτέλεσμα, την προστασία του περιβάλλοντος, την ορθολογική διαχείριση της ύδρευσης και της αποχέτευσης, την εξοικονόμηση των ενεργειακών πόρων της πόλης, την υγεία, την εκπαίδευση, τις κοινωνικές δομές, τη δημόσια ασφάλεια, τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, τα έξυπνα κτίρια, τις μεταφορές κ.λπ.
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε μιά έξυπνη πόλη, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να γίνουν οι πόλεις μας φιλικότερες και πιο ανθρώπινες για τον πολίτη.

Η Επιτροπή Hλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Εξυπηρέτησης του Πολίτη και Διαφάνειας της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) θεωρεί ότι η υλοποίηση του εγχειρήματος της μετάβασης της πόλης και του Δήμου στην ψηφιακή εποχή αποτελεί μια από τις πιο βασικές προϋποθέσεις για την επιτυχή εφαρμογή κάθε προσπάθειας διοικητικής μεταρρύθμισης, καθώς με την κατάλληλη αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) από τους Δήμους είναι δυνατόν να υποστηριχθεί το σύνολο των στόχων του, όπως :
• Η αναβάθμιση της εξυπηρέτησης των πολιτών και των παραγωγικών και κοινωνικών
φορέων,
• Η ενίσχυση της διαβούλευσης με τους πολίτες για τη διαμόρφωση τοπικών και περιφερειακών πολιτικών,
• Η συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων,
• Η αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη αξιοποίηση των δημόσιων πόρων (τεχνολογικών, χρηματικών και ανθρώπινου δυναμικού)
• Ο εξορθολογισμός των δαπανών.
Παράλληλα, ο νόμος 3979 / 2011 για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση προδιαγράφει ένα πλαίσιο για την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών από τους φορείς της Δημόσιας Διοίκησης στους Πολίτες και τις Επιχειρήσεις και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την υλοποίηση δράσεων από τους Δήμους και τους Φορείς της Τ.Α. οι οποίες θα έχουν αναπτυξιακό και οικονομικό όφελος, διευκολύνοντας την εξυπηρέτηση και τη συμμετοχή των πολιτών.
Η ΚΕΔΕ έχει διαμορφώσει στρατηγική για την ισχυρή παρουσία των Δήμων στην επόμενη ημέρα και τη μετάβασή τους στην ψηφιακή εποχή, στοχεύοντας σε τρεις τομείς : πληροφοριακά συστήματα – ηλεκτρονικές υπηρεσίες, ευρυζωνικές υποδομές ανοιχτές και προσβάσιμες και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού.
Είναι καίριας σημασίας η μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του υφιστάμενου ηλεκτρονικού εξοπλισμού, των πληροφοριακών συστημάτων και των εφαρμογών κάθε Δήμου με στόχο τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους δημότες, τις τοπικές επιχειρήσεις και την αποδοτικότερη λειτουργία του ίδιου του Δήμου.
Επιπρόσθετα, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην ενίσχυση της ενοποίησης και διαλειτουργικότητας των διαφορετικών εφαρμογών κάθε Δήμου (διοικητικών, οικονομικών, portal, GIS κλπ.). Η διαλειτουργικότητα των εφαρμογών μπορεί να συμβάλλει στην εξοικονόμηση πολλών ανθρωποωρών, στην υποστήριξη της διαδικασίας λήψης αποφάσεων από τους αιρετούς και τα ανώτερα διοικητικά στελέχη των Δήμων μέσω της δημιουργίας αναφορών για αυτούς και στην παροχή περισσότερο σύνθετων και ποιοτικών υπηρεσιών στους δημότες και στις επιχειρήσεις.
Επιπλέον, στόχο θα πρέπει να αποτελεί η υιοθέτηση ωφέλιμων πρακτικών αξιοποίησης κεντρικών πληροφοριακών συστημάτων της δημόσιας διοίκησης (ΤΑΧΙSnet, ΕΡΜΗΣ , κλπ.).
Στο σημείο αυτό σημειώνεται ότι για την επίτευξη διαλειτουργικότητας μεταξύ των εφαρμογών είναι αναγκαία η υιοθέτηση ανοιχτών προτύπων και γενικότερα η υιοθέτηση του «Ελληνικού Πλαισίου Διαλειτουργικότητας», η οποία με βάση το νόμο Ν.3731/2008 έγινε υποχρεωτική.
Τα ανοιχτά και προσβάσιμα ευρυζωνικά δίκτυα είναι τα δομικά στοιχεία της έξυπνης πόλης που μπορούν να αποδώσουν πολλαπλά οφέλη για τις τοπικές οικονομίες και την περιφερειακή ανάπτυξη και να οδηγήσουν στην αναβάθμιση των υπηρεσιών εκπαίδευσης και υγείας στην περιφέρεια της χώρας.
Επίσης, μπορούν να συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος, καθώς μπορούν να αξιοποιηθούν για την καλύτερη διαχείριση και εξοικονόμηση της ενέργειας και του νερού και την καλύτερη διαχείριση των μεταφορών.
Στο πλαίσιο αυτό, οι πόλεις και οι Δήμοι θα πρέπει να έχουν ενεργό παρουσία στην ανάπτυξη και αξιοποίηση των ευρυζωνικών υποδομών τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο.
Η ανακοίνωση του Πρωθυπουργού για δωρεάν WiFi είναι πολύ ενδιαφέρουσα, ειδικά δε όταν γίνεται από την πολιτική ηγεσία μιας χώρας, που συζητά για περισσότερα από πέντε χρόνια τη δημιουργία δικτύου οπτικής ίνας, χωρίς ακόμη να έχει γίνει κάποιο ουσιαστικό βήμα.
Πρέπει να εκμεταλλευθούμε τα δημοτικά δίκτυα που οι περισσότεροι Δήμοι της χώρας έχουν ήδη εγκαταστήσει στις περιοχές αρμοδιότητάς τους, παρέχοντας πρόσβαση για δημότες και επισκέπτες σε επιλεγμένα σημεία. Τα σημεία πρόσβασης που έχουν δημιουργήσει οι Δήμοι σε όλη τη χώρα υπολογίζονται σε περίπου 600, ωστόσο σημαντικός αριθμός αυτών βρίσκεται εκτός λειτουργίας. Πρέπει να δημιουργηθούν σημεία ελεύθερης ασύρματης πρόσβασης σε κτίρια υψηλής επισκεψιμότητας από το κοινό όπως π.χ. πανεπιστήμια, νοσοκομεία, δημόσια κτίρια, σταθμοί μέσων μεταφοράς.
Οι στόχοι της ψηφιακής αντζέντας 2020, η αύξηση διείσδυσης της ευρυζωνικότητας και η ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών στην Ελλάδα είναι σίγουρα θέματα που απασχολούν τη χώρα.
Η ανάπτυξη της επόμενης μέρας είναι ψηφιακή, όπως καταδεικνύουν όλες οι τελευταίες μελέτες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, κάθε αύξηση 10 ποσοστιαίων μονάδων της διείσδυσης της ευρυζωνικότητας οδηγεί σε αύξηση 1,2% του ΑΕΠ μιας χώρας. Σημαντική είναι η συμβολή της τεχνολογίας και σε ό,τι αφορά την αύξηση της απασχόλησης, αφού υπολογίζεται ότι για κάθε 1.000 νέες ευρυζωνικές συνδρομές, δημιουργούνται 80 νέες θέσεις εργασίας.
Στο πλαίσιο αυτό εκτιμάται ότι η κάλυψη του ψηφιακού χάσματος που χωρίζει την Ελλάδα με την Ευρώπη και η αύξηση της ευρυζωνικής διείσδυσης στη χώρα μας, στα επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου, θα μπορούσαν να φέρουν σημαντική αύξηση στο ΑΕΠ, συμβάλλοντας σημαντικά στην ενίσχυση της ελληνικής ανταγωνιστικότητας.
Διανύουμε τον 21ο αιώνα της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας. Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας στο διεθνές περιβάλλον αποτελεί μείζονα αναπτυξιακό στόχο και βάση για την αειφόρο ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία.
Η Ελλάδα βρίσκεται πίσω στην ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα του τόπου. Αυτό έχει γίνει πολύ πιο φανερό, μετά από την ένταξη και των δέκα νέων κρατών στην Ε.Ε., διότι καταλαμβάνει μια από τις τελευταίες θέσεις σε πολύ σημαντικούς δείκτες.
Η χώρα μας λοιπόν πρέπει να προχωρήσει και να αξιοποιήσει στο έπακρο όλες τις σχετικές δυνατότητες που ακόμη παρέχονται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ. Η αξιοποίησή του, δεν αποτελεί πολυτέλεια αλλά αναγκαία προϋπόθεση και συνθήκη για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας και τη συμμετοχή της με ίσους όρους στο οικονομικό περιβάλλον της νέας εποχής.
Μέχρι σήμερα έχουν δοθεί εκατομμύρια ευρώ στους Δήμους για έργα πληροφορικής με στόχο την ψηφιακή σύγκλιση, αλλά δυστυχώς παρατηρούνται τα παρακάτω φαινόμενα:
• Αρκετά από τα έργα που υλοποιήθηκαν έως τώρα, έχουν εξελιχθεί σε «κουφάρια».
• Έργα και εφαρμογές υλοποιήθηκαν αλλά δεν ικανοποιούν τις ανάγκες τις καθημερινότητας των πολιτών.
• Χρηματοδοτήθηκαν έργα, που λόγω αδυναμίας των Δήμων να τα υλοποιήσουν μέχρι αυτή τη στιγμή, κινδυνεύουν με απένταξη.
Τα ως άνω αναφερθέντα οφείλονται στους παρακάτω λόγους:
• Έλλειψη Κεντρικού Σχεδιασμού στον άξονα των Τ.Π.Ε.
• Έλλειψη τεχνογνωσίας και εξειδικευμένων ανθρώπινων πόρων στους Δήμους
• Λύσεις και προτάσεις εφαρμογών, οι οποίες δεν ήταν κοντά στις πραγματικές ανάγκες της καθημερινότητας των πολιτών
• Μεγάλο κόστος συντήρησης των εφαρμογών που δεν εξασφάλιζαν οι Δήμοι μετά την αρχική υλοποίηση των έργων.
Σήμερα αναπτύξαμε ένα κανάλι επικοινωνίας μεταξύ της ΚΕΔΕ που εκπροσωπεί όλους εμάς και του κεντρικού μηχανισμού σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων, χωρίς παρεμβολές από κανέναν.
Με την πλήρη υποστήριξη του Υπουργείου Εσωτερικών σχεδιάσαμε την πρόσκληση 59 του Ε.Π. «Ψηφιακή Σύγκλιση» με την οποία κάθε Δήμος, ανεξαρτήτως μεγέθους ή παρεμβάσεων, μπορεί να χρηματοδοτηθεί με το ποσό των 50.000 € προκειμένου να προχωρήσει στην προμήθεια ψηφιακών υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση των καθημερινών αναγκών του πολίτη.
Για πρώτη φορά, λήφθηκε από κοινού η απόφαση ώστε η ΚΕΔΕ να παίξει καθοριστικό ρόλο στον κεντρικό σχεδιασμό σε επίπεδο επιχειρησιακού σχεδίου για την υλοποίηση δράσεων ΤΠΕ. Προτάθηκαν κοινές προδιαγραφές, κεντρική φιλοξενία και πρόβλεψη για την επόμενη ημέρα της ολοκλήρωσης των έργων και λειτουργίας των εφαρμογών.
Προσπαθήσαμε να αποφύγουμε φαινόμενα του παρελθόντος, όπου αντίστοιχοι πόροι αξιοποιούνται από λίγους, εξασφαλίζοντας ότι η συγκεκριμένη πρόσκληση συνολικού προϋπολογισμού 20.000.000 € θα υλοποιηθεί από το σύνολο των Δήμων.
Με αφορμή αυτό τον διαφορετικό τρόπο προσέγγισης, προσπαθούμε, επιτέλους, να εξασφαλίσουμε ένα ελάχιστο επίπεδο παροχής υπηρεσιών προς τους Δημότες από όλους τους Δήμους της χώρας μας, ανεξαρτήτως μεγέθους και γεωγραφικής θέσης.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, χρειάζεται να καλύψει την απόσταση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών, συμβάλλοντας στο συνολικό ψηφιακό άλμα που έχει ανάγκη η χώρα.
Σήμερα, το ζητούμενο είναι να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για να μην υπάρξει απώλεια πόρων αλλά και να επιτευχθεί η ουσιαστική αξιοποίηση και ενσωμάτωση των έργων Τ.Π.Ε. στις λειτουργίες των Δήμων.
Το παραπάνω είναι ένα στοίχημα που η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται να κερδίσει καθώς η υλοποίηση σημαντικών έργων Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών προσκρούει σε εγγενείς αδυναμίες που υπάρχουν σε όλο το εύρος της λειτουργίας των ΟΤΑ, από την ικανότητα προκήρυξης, παρακολούθησης και υλοποίησης του έργου, έως την επιτυχή ενσωμάτωση και αξιοποίησή του, προς όφελος των πολιτών και της τοπικής κοινωνίας.
Άλλωστε, μπορούμε να προσβλέπουμε και στο νέο ΕΣΠΑ 2014 – 2020 και ειδικότερα στον 2ο και τον 11ο Θεματικό Στόχο που αφορούν, αντίστοιχα, την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση και την αποτελεσματική Δημόσια Διοίκηση.

Οι Δήμοι :
• μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο στη διοργάνωση παραγωγικών σχεδίων, αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες της περιφερειακής και τοπικής μικροκλίμακας.
• γνωρίζουν τα δεδομένα και τις δυνατότητες των επί μέρους γεωγραφικών ενοτήτων.
• μπορούν να συγκροτήσουν τοπικά και περιφερειακά σχέδια ανάπτυξης, δίνοντας απάντηση και στο πρόβλημα της ανεργίας.
Για να συμβεί αυτό, η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να ενισχυθεί. Πρέπει, δηλαδή, να αυξήσει τη διοικητική ικανότητά της, να μετατραπεί σε ψηφιακή και να βελτιώσει την απόδοση του ανθρώπινου δυναμικού της.
Η πιο κρίσιμη διοικητική μεταρρύθμιση είναι η «εσωτερική». Η επέμβαση, δηλαδή, στη διοικητική μικροκλίμακα, στο εσωτερικό των λειτουργιών των Δήμων, ώστε να καταστούν στην πράξη οι θεσμοί της αποκέντρωσης, ικανοί να προσφέρουν υπηρεσίες ποιότητας στους πολίτες και να συγκροτούν πρότυπα παραγωγικά και αναπτυξιακά σχέδια, αξιοποιώντας τις παραγωγικές δυνατότητες της περιοχής τους.
Για να πετύχουμε τη βελτίωση της διοικητικής ικανότητας των ΟΤΑ, την Ψηφιακή Αυτοδιοίκηση και την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, η ΚΕΔΕ προσπαθεί καθημερινά να συνδράμει ενεργά στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση εργαλείων, τα οποία θα μας οδηγήσουν στη νέα εποχή.
Είναι μια δύσκολη προσπάθεια, αλλά οι πολίτες περιμένουν από εμάς να κάνουμε τα πρώτα βήματα με τις αρμοδιότητες που έχουμε, ώστε να επιτύχουμε τους στόχους μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου