Ναυμαχία της Μεθώνης 30-4-1825..

Η οργή και η θλίψη του ναυάρχου Μιαούλη γιά την απόβαση των Αιγυπτίων στην Σφακτηρία (26-4-1825) και τον θάνατο πολλών και σημαντικών Ελλήνων, τον οδήγησε στην παράτολμη σκέψη να εισχωρήσει στο λιμάνι του Ναβαρίνου με δύο πυρπολικά του και να κάψει όσα περισσότερα πλοία του Αιγυπτιακού Στόλου μπορούσε. Έτσι κάλεσε τους δύο κυβερνήτες των πυρπολικών, τον Ανδρέα Πιπίνο και τον Ραφαλιά και τον ανακοίνωσε τα σχέδιά του. 

Ο Πιπίνος συμφώνησε, αλλά ο κίνδυνος ήταν τόσο μεγάλος και υπήρχε απροθυμία από αρκετούς ναύτες. Ομως, ο κυβερνήτης του δεύτερου πυρπολικού, ο Ραφαλιάς, δεν θέλησε να ριψοκινδυνεύσει. 

Τότε παρουσιάσθηκε ως εθελοντής ο Γιώργης Πολίτης, απλός ναύτης, και ζήτησε να οδηγήσει το πυρπολικό. Ετσι ο Ραφαλιάς, παραιτήθηκε από την θέση του και αντικαταστάθηκε από τον Πολίτη, ενώ και για αυτό το πυρπολικό, βρέθηκαν λίγοι ακόμη ναύτες από διάφορα πλοία για να επανδρώσουν το πλήρωμα. 

Ενώ εξελίσσονταν αυτό το σχέδιο, έφθασαν τέσσερα νέα πυρπολικά που έρχονταν από την Υδρα: των Α.Μπίκου, Α.Ρομπότση, Δ.Τσαπέλη και Κ. Μπελεμπίνη, καθώς και η γολέτα «Τερψιχόρη» με λίγα πολεμοφόδια.

Την νύκτα η Υδραίικη μοίρα, δώδεκα πλοία και τα έξι πυρπολικά, αγκυροβόλησαν πίσω από την Σαπιέντζα, ενώ έμειναν εκεί προσπαθώντας να μην γίνουν αντιληπτά από τον εχθρό. Όμως ένα Αυστριακό πλοίο είδε την Ελληνική μοίρα και ειδοποίησε τους επικεφαλής της αλγερινής και της Αιγυπτιακής μοίρας γιά την παρουσία του Ελληνικού στόλου και τους ανακοίνωσε ότι σε λίγο θα δέχονταν επίθεση. 

Ο διοικητής της Αλγερινής μοίρας διέταξε τα πλοία του να τεθούν σε κίνηση και να ανοιχθούν, ενώ οι Αιγύπτιοι άργησαν να αντιδράσουν, καθώς πολλοί κυβερνήτες και πληρώματα τους βρίσκονταν στην Μεθώνη και διασκέδαζαν.

Μέσα σε αυτό το κλίμα ο Μιαούλης αντέδρασε γρήγορα, καθώς παρέκαμψε την Σαπιέντζα και μπήκε στο στενό ανάμεσα σε αυτή και την Σχίζα και μέσα σε μια ώρα, στις 30 Απριλίου 1825 κατά τις 5 μ.μ., τα ελληνικά σκάφη βρίσκονταν ξαφνικά μπροστά στον εχθρό.

Τα ελληνικά πλοία καθώς μπήκαν στο στενό άρχισαν τους κανονιοβολισμούς εναντίον των εχθρικών πλοίων πρώτα εναντίον της Αλγερινής μοίρας Οι Αιγύπτιοι ξαφνιάστηκαν και στον πανικό τους δεν σκέφθηκαν ούτε καν να κόψουν τις άγκυρες.

Έτσι, ενώ τα Ελληνικά κανονιβολούσαν τα Αλγερινά που βρίσκονταν σε κίνηση και τα Αιγυπτιακά βρίσκονταν καθηλωμένα, τα έξι ελληνικά πυρπολικά μπόρεσαν να αναπτυχθούν και να προκαλέσουν πανικό..

Ένα από τα πυρπολικά έδωσε φωτιά στην ωραία κορβέτα «Svezia», η οποία μεταδόθηκε και σε μια άλλη γειτονική της. Το δεύτερο πυρπολικό έκαψε την φρεγάτα «Ασία» των 54 κανονιών, ενώ άλλα πυρπολικά έκαψαν δύο βρίκια και δύο γολέτες.

Πήραν φωτιά και άλλα μεταγωγικά, φθάνοντας έτσι τις απώλειες του εχθρού σε δώδεκα πλοία. Μέσα σε αυτή την κόλαση βρήκαν το θάνατο οι μισοί άνδρες από τα εχθρικά πληρώματα ή έπαθαν φρικτά εγκαύματα. 

Από τις ανατινάξεις κινδύνευσε και η Μεθώνη, καθώς μερικά πυρακτωμένα ελάσματα έπεσαν πάνω σε σπίτια και τους μετέδωσαν τη φωτιά. 

Για την καταστολή των πυρκαγιών αυτών επενέβησαν στρατιωτικά αποσπάσματα, τα οποία όμως δεν κατάφεραν να καταστείλουν την πυρκαγιά σε μια αποθήκη.

Η παράτολμη αυτή επίθεση κατέληξε στη μεγάλη αυτή επιτυχία του Ελληνικού Στόλου, αν προκαλούσε εκρήξεις και μέσα στην πόλη της Μεθώνης θα αποτελούσε σοβαρό πλήγμα για τον Ιμπραήμ.

Παρά τη μεγάλη έκτασή της καταστροφής γιά τους Αιγυπτίους δεν υπήρξε καίρια και ούτε επηρέασε σημαντικά το προγεφύρωμα του Ιμπαρήμ στη Πελοπόννησο αφού διέθετε τεράστιο στόλο (100--130 πλοία), εφεδρείες και αποθέματα τροφίμων κλπ

...δείτε παρακάτω την εξέλιξη των γεγονότων....

Τον χειμώνα του 1825 οι Έλληνες τότε ήταν διαιρεμένοι σε δύο στρατόπεδα. Οι πρόκριτοι της Πελοποννήσου, που παραμερίστηκαν από τους νησιώτες και τους Στερεοελλαδίτες στο Εκτελεστικό σώμα, με σύμμαχο τον Κολοκοτρώνη, δεν αναγνώρισαν τη νέα κυβέρνηση μετά τις εκλογές 

του 1824 και καλούσαν τον λαό σε ανταρσία. 

Οι Ρουμελιώτες εισέβαλαν στην Πελοπόννησο, προκαλώντας καταστροφές, και έπιασαν τους προκρίτους της Πελοποννήσου μαζί με τον Κολοκοτρώνη και τον φυλάκισαν στο μοναστήρι τού Προφήτη Ηλία στην Ύδρα . 

Το ίδιο έκαναν και στον Οδυσσέα Ανδρούτσο, τον οποίο φυλάκισαν στην Ακρόπολη και μάλιστα στη συνέχεια τον δολοφόνησαν μέσα στη φυλακή του.

Έτσι οι Έλληνες δεν μπόρεσαν να σταματήσουν την αποβίβαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο παρότι γνώριζαν τα σχέδιά του.

Τότε η κυβέρνηση υπό τον Γεώργιο Κουντουριώτη, διόρισε αρχηγό τον Υδραίο πλοίαρχο Κυριάκο Σκούρτη, για να αποτρέψει τη απόβαση του Ιμπραήμ και τη προέλασή του στη εσωτερικό της Μεσσηνίας και κατά συνέπεια της Πελοποννήσου. Η επιλογή αυτή του Εκτελεστικού επέφερε 

μεγάλη αναστάτωση στο στράτευμα, καθώς ο Κουντουριώτης, τυφλωμένος από τοπικισμό, παραμέρισε ικανούς στρατιωτικούς όπως ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, ο Αναστάσιος Καρατάσσος και ο Κίτσος Τζαβέλλας, δίνοντας την αρχηγία σε άνθρωπο άπειρο από πόλεμο ξηράς.

Τα λεφτά τού αγγλικού δανείου τα είχαν σφετεριστεί ή τα είχαν σπαταλήσει.. καί είχαν αφήσει σε τουρκικά χέρια τα παραθαλάσσια κάστρα της Μεθώνης, της Κορώνης καί των Πατρών 

Η πολιτική αυτή θα κόστιζε χιλιάδες νεκρούς στον πρώτο κιόλας μήνα της άφιξης τού Ιμπραήμ στήν Πελοπόννησο.

Ο Ιμπραήμ πασάς αποδείχτηκε ο ικανότερος στρατηγός από όλους όσους είχε στείλει η Υψηλή Πύλη στην επαναστατημένη Ελλάδα.

Χρησιμοποιώντας ως βάση του τη Σούδα της Κρήτης, έστελνε συνεχώς τρόφιμα καί πολεμοφόδια στα κάστρα της Μεθώνης και της Κορώνης, γιά να τα χρησιμοποιήσει γιά την επικείμενη εκστρατεία του, την οποία τελικώς καί πραγματοποίησε μέσα στο καταχείμωνο και με μεγάλη θαλασσοταραχή

Στις 11-12 Φεβρουαρίου 1825, ο Αιγύπτιος στρατηγός, συνοδευόμενος από Ευρωπαίους συμβούλους, αποβιβάστηκε ανενόχλητος στο λιμάνι της Μεθώνης δημιουργώντας το πρώτο προγεφύρωμα, με 50 πλοία με τέσσερεις χιλιάδες άνδρες καί εξακόσιους ιππείς. 

Τά ευρωπαϊκά μεταγωγικά πλοία που υπηρετούσαν τον στόλο του επέστρεψαν στη Σούδα, γιά να επανέλθουν πάλι ανενόχλητα τον επόμενο μήνα (5 Μαρτίου), μεταφέροντας επτά χιλιάδες πεζούς και τετρακόσιους ιππείς. 

Η πεδιάδα της Μεθώνης γέμισε από αιγυπτιακές σκηνές καί οι χιλιάδες άραβες της Αφρικής άρχισαν τη λεηλασία και τη καταστροφή, χωρίς να συναντήσουν ουσιαστική αντίσταση εκ μέρους της διαλυμένης στρατιωτικής δύναμης της Πελοποννήσου.

Η κυβέρνηση αποφάσισε να αντιδράσει!!! Όρισε αρχιστράτηγο της εκστρατείας τον Γεώργιο Κουντουριώτη... και αρχηγό των στρατιωτικών σωμάτων τον Υδραίο πλοίαρχο Κυριάκο Σκούρτη. Αμφότεροι δεν διακρίνοντο γιά τις στρατιωτικές τους ικανότητες

Ο διορισμός τού Σκούρτη δυσαρέστησε τούς Έλληνες οπλαρχηγούς καί κυρίως τόν Καραϊσκάκη, τόν Κώστα Μπότσαρη, τον Χατζηχρήστο και τον Καρατάσσο οι οποίοι είχαν βρεθεί κατά τύχη εκεί, λόγω τού εμφυλίου πολέμου.

Το εκστρατευτικό σώμα αναχώρησε από το Ναύπλιο στις 16 Μαρτίου 1825 με αργό ρυθμό και συνοδευόμενο από τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο.

Βορειοανατολικά τής Πύλου, παρατάχθηκε ο ελληνικός στρατός υπό τήν αρχηγία τού Σκούρτη, περιμένοντας τον άριστα εκπαιδευμένο από Γάλλους αξιωματικούς Αιγυπτιακό στρατό. 

Ο Καρατάσσος, πού θεώρησε την περιοχή αδύνατη, δεν υπάκουσε την διαταγή τού Σκούρτη καί στρατοπέδευσε στη θέση Σχοινόλακα όπου έδωσε τη πρώτη νικηφόρα μάχη με τους Μακεδόνες του απέναντι στον Ρισβάν Μπέη .

15 Μαρτίου 1825 / Η μάχη της Σχοινόλακας / η πρώτη νίκη απέναντι στον Ιμπραήμ από τον Μακεδόνα Τάσο Καρατάσσο

7 Απριλίου 1825 / Ήττα στα Κρεμμύδια / τα στρατεύματα του Σκούρτη ηττήθηκαν στη μάχη στα Κρεμμύδια.

Ο ικανότατος Ιμπραήμ επέλεξε να χτυπήσει τους Έλληνες στο ασθενέστερο σημείο της παράταξής τους, διατάζοντας έφοδο με εφ' όπλου λόγχη (που αποδείχθηκε αποτελεσματική αφού οι Έλληνες δεν την χρησιμοποιούσαν)

Ο Ιμπραήμ πασάς, χωρίς να χάσει καθόλου τον καιρό του, καθάρισε όλη την επαρχία της Μεσσηνίας από τις ασύντακτες Ελληνικές δυνάμεις, απέκλεισε τα φρούρια τού Νεοκάστρου καί τού Παλαιοκάστρου στη Πύλο καί κινήθηκε μέ τό κύριο σώμα τού στρατού του προς τις θέσεις πού είχαν οχυρώσει οι Έλληνες. Τό φρούριο στο Νεόκαστρο είχαν αναλάβει να το υπερασπιστούν, οι Μακρυγιάννης, Εμμανουήλ Καλλέργης καί 

Ιωάννης Μαυρομιχάλης κά.

26 Απριλίου 1825 / Ήττα στή Σφακτηρία 

Μέχρι τα μέσα Μαρτίου τού 1825, ο ελληνικός στόλος ήταν απών από τίς ναυτικές επιχειρήσεις. Ο Ιμπραήμ ανεμπόδιστα εφοδίαζε τα κάστρα του με εφόδια και στρατιώτες, ενώ η ελληνική κυβέρνηση παρόλο ότι ήταν πλήρως ενήμερη γιά τις εξελίξεις, απλά αδρανούσε εγκληματικά δίνοντας όλη της τη προσοχή στον εμφύλιο πόλεμο, κατασπαταλώντας τα λεφτά τού αγγλικού δανείου πού είχαν λάβει.

Ο ναύαρχος Μιαούλης ανεχώρησε στις 25 Μαρτίου 1825 επικεφαλής μοίρας Υδραϊκών πολεμικών πλοίων καί πυρπολικών. Ο Μιαούλης από τίς περιπολίες πού έκανε διαπίστωσε ότι όλα τά ευρωπαϊκά εμπορικά πλοία μετέφεραν προμήθειες γιά τα κάστρα της Μεθώνης και της Κορώνης.

Ο Αιγυπτιακός στόλος αποτελούμενος από 100 πλοία πλησίασε το λιμάνι τής Πύλου, με σκοπό να εισέλθει στον κόλπο τού Ναβαρίνου.

Οι Έλληνες είχαν οχυρώσει το νησάκι Σφακτηρία, απέναντι από τα δύο κάστρα της Πύλου Νεόκαστρο καί Παλαιόκαστρο. 

Μέσα στόν κόλπο τού Ναβαρίνου ήταν λίγα Σπετσιώτικα πολεμικά πλοία μαζί με τον " Άρη " τού Τσαμαδού. Ο εχθρικός στόλος δέχτηκε πυκνά πυρά από τα κανόνια πού βρίσκονταν στά δύο κάστρα και στο νησάκι της Σφακτηρίας, αλλά συνέχισε την απειλητική του πορεία. 

Ο Αναγνωσταράς, πού είχε αναλάβει την οργάνωση της άμυνας στή Σφακτηρία, ζητούσε απεγνωσμένα ενισχύσεις γιά να δυναμώσει τη μικρή στρατιωτική δύναμη πού είχε στή διάθεσή του.

Στις 26 Απριλίου 1825, ο Ιμπραήμ επιχείρησε αστραπιαία επίθεση κατά τής Σφακτηρίας αδιαφορώντας γιά τις απώλειες τών στρατιωτών του. 

Έστειλε δεκάδες μικρά αποβατικά σκάφη (φελούκες) γεμάτα με τούς Άραβες του κατά της νήσου, οι οποίες αποτελούσαν εύκολο στόχο γιά τα κανόνια πού είχε στήσει ο Αναγνωσταράς στην παραλία. 

Τόσο σίγουροι ήταν οι Έλληνες ότι η Σφακτηρία δέν κινδύνευε, ώστε ο Μαυροκορδάτος συνοδευόμενος από μερικούς φιλέλληνες και τον Ιταλό Σανταρόζα, γευμάτισε με τον πλοίαρχο Τσαμαδό στο πλοίο του καί αργότερα όλοι μαζί 

αποβιβάστηκαν από τον "Άρη", γιά να επιθεωρήσουν τις οχυρώσεις τών Ελλήνων.

Όμως οι εξελίξεις ήταν καταιγιστικές. Οι σφοδροί κανονιοβολισμοί από τις αιγυπτιακές φρεγάτες και οι αμέτρητες φελούκες πού έφθαναν στήν Σφακτηρία έκαμψαν τελικά την αντίσταση των υπερασπιστών πού πανικόβλητοι άρχισαν να εγκαταλείπουν τις θέσεις τους. Οι στρατιώτες έπεσαν στη θάλασσα γιά να κολυμπήσουν μέχρι τό Παλαιόκαστρο και να σωθούν. Ο Μαυροκορδάτος ήταν ο μόνος από τούς αρχηγούς πού έσπευσε να επιβιβαστεί σε μιά βάρκα τού πλοίου τού Τσαμαδού γιά να καταφύγει στην ασφάλεια τού πολεμικού πλοίου.Όταν κάλεσε τον Σανταρόζα να τον ακολουθήσει, ο Ιταλός αρνήθηκε λέγοντας απλά ότι ήρθε νά πολεμήσει καί να πεθάνει γιά την ελευθερία της σκλαβωμένης Ελλάδος. 

Ο Σανταρόζα, μαζί με τον Αναστάσιο Τσαμαδό, τον Σταύρο Σαχίνη καί τον ήρωα της μάχης τού Βαλτετσίου Αναγνωσταρά "έπεσαν" στή Σφακτηρία. 

Οι απώλειες τών Ελλήνων στή Σφακτηρία έφθασαν τούς 350 νεκρούς καί τούς 200 αιχμαλώτους.

Ο Αιγυπτιακός στόλος κατέλαβε τη Σφακτηρία και μπήκε στον κόλπο τού Ναβαρίνου θριαμβευτής. Ο ελληνικός στόλος, ανίσχυρος να αντιπαραταχθεί με τον πανίσχυρο εχθρικό στόλο κινήθηκε πρός την ανοικτή θάλασσα. Ο ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης από κοινού με τον Κριεζή καί τον Γεώργιο Σαχίνη, τού οποίου ο αδελφός είχε σκοτωθεί στή Σφακτηρία, αποφάσισαν να στείλουν τα πυρπολικά πού είχαν στή διάθεσή τους

όχι εναντίον τού στόλου πού ήταν αραγμένος στόν κόλπο τού Ναβαρίνου, αλλά εναντίον ενός μικρότερου εχθρικού στόλου μέσα στόν κόλπο τής Μεθώνης, όπου θά έβρισκαν τούς εχθρούς ανέτοιμους.

Το βράδυ τής 29ης/30ης Απριλίου 1825, ο Μιαούλης περικύκλωσε τα είκοσι εχθρικά πλοία πού ήταν αραγμένα στόν κόλπο τής Μεθώνης καί τούς έστειλε τα έξι πυρπολικά πού είχε στή διαθεσή του και των οποίων οι καπετάνιοι ήταν οι: Ανδρέας Πιπίνος, Γεώργιος Πολίτης, Αντώνιος Μπίκος, Μαρίνης Σπαχής, Δημήτριος Τσάπελης καί Αναγνώστης Δημαράς. Σύμφωνα μέ τό ημερολόγιο τού Μιαούλη, η νύκτα έγινε ημέρα καθώς το πύρ 

από τα πυρπολικά διαδόθηκε ανάμεσα στά αιγυπτιακά πολεμικά καί στά αυστριακά μεταγωγικά πλοία στέλνοντας στόν βυθό τής θάλασσας δύο 

μεγάλες φρεγάτες, τρείς κορβέτες καί αμέτρητα μπρίκια καί μεταγωγικά πλοία. Αλλά τήν μεγαλύτερη έκρηξη την έκανε τό δίκροτο "Ασία" τών 54 κανονιών πού τράνταξε το κάστρο τής Μεθώνης και σκόρπισε τα κομμάτια τού πλοίου σέ ολόκληρη τήν πόλη που λίγο έλειψε να καεί.

Στίς 29 Απριλίου 1825 / κατάληψη Παλαιοκάστρου

Ισχυρή Αιγυπτιακή δύναμη επιτέθηκε κατά τού φρουρίου τού Παλαιόκαστρου. Ο Ιμπραήμ αδιαφορώντας γιά τις απώλειες των Αράβων τούς έστελνε κατά κύματα εναντίον τών Ελλήνων, οι οποίοι είχαν τρομερές ελλείψεις σέ πολεμοφόδια καί τρόφιμα. 

Τη νύκτα οι πολιορκημένοι επιχείρησαν έξοδο, η οποία δέν στέφθηκε μέ επιτυχία, καθώς τό αιγυπτιακό ιππικό τούς κατέκοψε με τα σπαθιά του. 

Πολλοί Έλληνες σκοτώθηκαν καί ακόμα περισσότεροι αιχμαλωτίσθηκαν. Μεταξύ τών αιχμαλώτων ήταν ο επίσκοπος Μεθώνης Γρηγόριος, ο Χατζηχρήστος, ο Αναγνώστης Κανελλόπουλος, ο Δαρειώτης καί ο Βάρβογλης. Τήν επόμενη ημέρα οι εναπομείναντες 800 άνδρες παρέδωσαν τό κάστρο στούς απεσταλμένους τού Ιμπραήμ, ο οποίος τούς επέτρεψε νά αποχωρήσουν χωρίς τόν οπλισμό τους. Ο μόνος πού δέν δέχτηκε τήν παράδοση ήταν ο Σωτήριος Κοτζαμάνης, ο οποίος ακολουθούμενος από τούς συντρόφους του καί μέ τά σπαθιά στά χέρια, κατάφερε νά σπάσει τόν μουσουλμανικό κλοιό καί νά σωθεί.

-triant-

Tην Κυριακή 30/4/2017 εορτάζεται πλέον επίσημα ως τοπική εθνική εορτή η Ναυμαχία της Μεθώνης. Οι εκδηλώσεις θα ξεκινήσουν στις 18.45 μπροστά από την προτομή του Επισκόπου Γρηγορίου και θα συνεχιστούν στο Πολιτιστικό Κέντρο με ομιλία ...