Μύθοι και αλήθειες για τον κορονοϊό

Επειδή υπάρχουν πολλοί μύθοι σχετικά με τον κορονοϊό, θα ακολουθήσουν πληροφορίες που πρέπει όλοι μας να γνωρίζουμε, με τη μορφή των ερωταπαντήσεων: 

1. Τι είναι ο κορονοϊός; 

Στα τέλη του 2019 ένας νέος κορονοϊός εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Κίνα, που προκαλεί βαριά οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια και ονομάστηκε διεθνώς COVID-19. Στην ομάδα των κορονοϊών ανήκουν και άλλοι ιοί που στο παρελθόν είχαν προκαλέσει επιδημίες. 

2. Από πού προέρχονται οι κορονοϊοί; 

Στον άνθρωπο μεταδίδονται από νοσούντα ζώα. Οι κορονοϊοί υπάρχουν σε ένα μεγάλο εύρος του ζωικού βασιλείου – για παράδειγμα το σύνδρομο της Μέσης Ανατολής (MERS-COV) μεταδόθηκε από καμήλες, και το βαρύ αναπνευστικό σύνδρομο SARS μεταδόθηκε από τις γάτες του Θιβέτ. 

3. Είναι ο σημερινός κορονοϊός συγκρίσιμος με την εποχιακή γρίπη; 

Ο κορονοϊός, αν και μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο όπως ο ιός της γρίπης και έχει παρόμοια συμπτωματολογία, παρουσιάζει μεγαλύτερη μεταδοτικότητα και επιλεκτική επιβάρυνση στις μεγαλύτερες ηλικίες. 

4. Πόσο εύκολα μεταδίδεται ο κορονοϊός; 

Αν και αρχικά μεταδόθηκε από τα ζώα, σήμερα η μόλυνση μεταδίδεται από άτομο σε άτομο. Κύρια πηγή είναι το αναπνευστικό, και η μόλυνση επιτυγχάνεται με τα σταγονίδια που εκτοξεύονται με το φτάρνισμα, το βήχα ή την απόχρεμψη. Η επώαση της νόσου, δηλαδή ο χρόνος που απαιτείται από τη μόλυνση μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων, είναι 2 έως 14 ημέρες. Εντούτοις, υπάρχουν σήμερα περιπτώσεις που η μετάδοση της λοίμωξης δεν είναι δυνατόν να εξηγηθεί. 

5. Υπάρχουν άνθρωποι που διατρέχουν περισσότερο κίνδυνο από άλλους; 

Γενικότερα τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, καθώς και εκείνα με χρόνια νοσήματα, παρουσιάζουν μεγαλύτερη θνητότητα. Με την παρουσία υπέρτασης, καρδιαγγειακών νοσημάτων, σακχαρώδους διαβήτη, ηπατικής δυσλειτουργίας, ηπατικής ανεπάρκειας και νοσημάτων του αναπνευστικού, η εξέλιξη της ίωσης θα είναι πιο επιβαρυμένη και μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη θνητότητα. 

6. Υπάρχει θεραπεία για τον κορονοϊό; 

Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία, αλλά οι ασθενείς αντιμετωπίζονται για τα συμπτώματά τους (πυρετός, αναπνευστική δυσχέρεια) με υποστηρικτική φροντίδα (οξυγονοθεραπεία, χορήγηση υγρών) και με μηχανική υποστήριξη (αναπνευστήρες) όταν και αν απαιτηθεί. 

7. Πώς θα αποφύγουμε τη μόλυνση; 

Συνιστάται αποφυγή επαφής με ασθενείς, ιδιαίτερα όταν βήχουν, και ακολουθούμε τις οδηγίες αναφορικά με την υγιεινή των χεριών και της τροφής. Χρησιμοποιούμε αντισηπτικά διαλύματα πριν φάμε, αφού χρησιμοποιήσουμε την τουαλέτα και μετά από κάθε επαφή με ζώα. Πλένουμε τα χέρια μας με σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Πύλες εισόδου του ιού στο σώμα μας είναι τα μάτια, η μύτη και το στόμα, οπότε δεν αγγίζουμε τα σημεία αυτά χωρίς να έχουμε πλύνει τα χέρια μας πρώτα. 

8. Τι κάνουμε αν έρθουμε σε επαφή με κάποιον που νοσεί από κορονοϊό; 

Καλούμε τον ΕΟΔΥ που θα μας οδηγήσει για τα επόμενα βήματα που πρέπει να κάνουμε. Αν αναπτύξουμε συμπτώματα, καλούμε τον γιατρό μας και τον ενημερώνουμε. 

9. Οι μάσκες προσώπου προστατεύουν; 

Οι μάσκες προσώπου δεν προστατεύουν τους υγιείς. Αντίθετα, περιορίζουν τη διασπορά του ιού όταν τις φορά αυτός που έχει τον κορονοϊό. 

10. Υπάρχει διαθέσιμος εμβολιασμός για τον κορονοϊό; 

Αν όχι, πότε θα είναι έτοιμος; Δεν υπάρχει ακόμα διαθέσιμο ειδικό εμβόλιο, και η παρασκευή του παίρνει χρόνο. Αρκετές φαρμακευτικές εταιρείες είναι στο στάδιο των κλινικών δοκιμών, αλλά η ετοιμασία ενός εμβολίου απαιτεί διάστημα μερικών μηνών ώστε να πιστοποιηθεί όχι μόνο η δραστικότητα, αλλά και η ασφάλειά του. 

11. Προστατεύει ο εμβολιασμός για την κλασική γρίπη, που έχει γίνει το φθινόπωρο; 

Ο ιός της γρίπης και ο κορονοϊός είναι πολύ διαφορετικοί και ως εκ τούτου ο εμβολιασμός για τη γρίπη δεν προστατεύει από τον κορονοϊό. Επειδή όμως βρισκόμαστε παράλληλα και σε έξαρση της εποχιακής γρίπης, ο συνήθης αντιγριπικός εμβολιασμός δεν θα πρέπει να παραλείπεται. 

12. Πόσο θα κρατήσει η πανδημία; 

Δυστυχώς είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς τη διάρκεια και την επιβάρυνση από τον κορονοϊό, αλλά με την άνοδο της θερμοκρασίας εκτιμάται ότι θα μειωθεί η μεταδοτικότητα όπως συμβαίνει και με την εποχική γρίπη. 

13. Ποια είναι η επιβάρυνση από τον κορονοϊό στην εγκυμοσύνη; 

Δυστυχώς δεν υπάρχει μεγάλη πληροφόρηση, αλλά μια μικρή αναφορά από την Κίνα έδειξε ότι τα νεογέννητα είναι πολύ πιθανόν να μολυνθούν με τον τοκετό όταν η μητέρα νοσεί, αλλά δεν παρατηρήθηκε σε καισαρική τομή. Ο ιός δεν φαίνεται να περνά από τον πλακούντα στο έμβρυο, και παρόλο που η μητέρα βρίσκεται σε φάση ανοσοκαταστολής λόγω κύησης, δεν παρουσιάζει ιδιαίτερη επιβάρυνση της υγείας της αν μολυνθεί. Δεν υπάρχει απαγόρευση να θηλάζει μια μητέρα με κορονοϊό, γιατί δεν ανιχνεύεται ο ιός στο γάλα, αλλά αντίθετα η μαμά μέσω του θηλασμού προσφέρει στο βρέφος της έτοιμα αντισώματα έναντι του ιού. 

14. Είναι η αντιυπερτασική αγωγή υπόλογη για αυξημένη νοσηρότητα από τον κορονοϊό; 

Οι υπερτασικοί ασθενείς γενικά κινδυνεύουν περισσότερο από τον κορονοϊό. Όμως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενοχοποίησαν μια κατηγορία των αντιυπερτασικών φαρμάκων (των αναστολέων του μετατρεπτικού ενζύμου και των σαρτανών) ότι αυξάνουν τη νοσηρότητα και τη θνητότητα σε αυτούς που τα λαμβάνουν. Με επίσημη όμως δήλωση, η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία στις 13 Μαρτίου 2020 ξεκαθαρίζει ότι κάτι τέτοιο δεν έχει καμία επιστημονική βάση - και μάλιστα μελέτες σε πειραματόζωα έδειξαν ότι η χρήση των φαρμάκων αυτών προστατεύει το αναπνευστικό από τη λοίμωξη με κορονοϊό. Προτείνεται επομένως οι ασθενείς να συνεχίσουν άφοβα τη θεραπεία τους. 

Επειδή όμως δεν γνωρίζουμε ακόμα όσα θα θέλαμε για τη νέα αυτή πανδημία, φροντίζουμε να συνδράμουμε στην καθυστέρηση της εξάπλωσης, για να κερδίσουμε γνώση, ώστε να προστατευτεί όλο και μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού. 

Μέχρι τότε ας εμπιστευόμαστε για την πληροφόρησή μας μόνο τις επίσημες πηγές της χώρας μας, της Ευρωπαϊκής Ενωσης, των ΗΠΑ, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, αλλά και κορυφαίων Ιατρικών Κέντρων.