Εκτός λίστας ελκυστικών επενδύσεων οι μαρίνες Καλαμάτας και Πύλου

 Η χώρα μας τα τελευταία τρία χρόνια αποτελεί τον προορισμό με τη μεγαλύτερη ζήτηση από όλες τις χώρες της Μεσογείου για μεγάλα και πολύ μεγάλα σκάφη αναψυχής, ενώ το ίδιο αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, υστερεί σε μαρίνες και θέσεις ελλιμενισμού, με αποτέλεσμα σε αρκετές περιοχές η ζήτηση να μην μπορεί να καλυφθεί και τα σκάφη να αναζητούν θέσεις σε μαρίνες χωρίς να βρίσκουν, καθώς οι επενδύσεις καθυστερούν.

Παρά την ύπαρξη σημαντικού επενδυτικού ενδιαφέροντος, τα προβλήματα χωροθέτησης νέων μαρινών εντάθηκαν από το 2019 και μετά λόγω της νέας νομοθεσίας, που αύξησε υπέρμετρα τον αριθμό των απαραίτητων γνωμοδοτήσεων. Σε συνδυασμό με την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού, φαίνεται να αυξάνονται οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση των απαιτούμενων επενδύσεων.

Η προχθεσινή εκδήλωση της Ένωσης Μαρίνων Ελλάδος (ΕΜΑΕ), όπου παρουσιάσθηκε η μελέτη με τίτλο «Προτάσεις για την Ανάπτυξη Δικτύου Τουριστικών Λιμένων στην Ελλάδα» από τον αναπληρωτή καθηγητή στο Τμήμα Διαχείρισης Λιμένων και Ναυτιλίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιο Κ. Βαγγέλα, την οποία συνυπογράφει ο καθηγητής στο Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Θάνος Πάλλης, ήταν αποκαλυπτική για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανάπτυξη νέων μαρινών.

Ποιοι είναι οι πιο σημαντικοί Δήμοι

Η μελέτη χαρακτηρίσθηκε από τους συμμετέχοντες στην ημερίδα ως ένα σημαντικό «εργαλείο» για την ανάπτυξη των μαρινών, καθώς, εκτός από την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης, στοχεύει στη χαρτογράφηση προτεινόμενων περιοχών της Ελλάδας για την ανάπτυξη νέων τουριστικών λιμένων και υποδομών, με σκοπό την αύξηση των θέσεων ελλιμενισμού στη χώρα.

Η μελέτη αξιολόγησε 60 Περιφερειακές Ενότητες και 191 Δήμους με κριτήρια όπως την ύπαρξη υγειονομικών υπηρεσιών, την επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας και ύδατος, τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων, τις εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων, την ύπαρξη χωροταξικών σχεδίων κ.λπ.

Η μελέτη ξεχώρισε 40 Δήμους που αξιολογήθηκαν ως πιο σημαντικοί για την ανάπτυξη μαρινών, με τον Δήμο Κεντρικής Κέρκυρας – Διαποντίων Νήσων να καταλαμβάνει την πρώτη θέση και τους Δήμους Σκιάθου, Μυκόνου, Πειραιώς και Λευκάδας να συμπληρώνουν την πρώτη πεντάδα.

Από το σχετικό κατάλογο απουσιάζουν οι Δήμοι Καλαμάτας και Πύλου, οι οποίοι, σύμφωνα με τη μελέτη, δε συμπεριλαμβάνονται ως Δήμοι ανάπτυξης εγκαταστάσεων μαρινών.

Βάσει των αποτελεσμάτων της έρευνας, η κινητικότητα που καταγράφεται στις διελεύσεις σκαφών αναψυχής στην Πελοπόννησο βρίσκεται στο 4,16%.

Όπως διευκρινίσθηκε στην παρουσίαση, η μελέτη δεν έχει σκοπό να υποδείξει επακριβώς πού να γίνουν μαρίνες, αλλά να ενημερώσει τα ενδιαφερόμενα μέρη για τη σημαντικότητα και την ελκυστικότητα των Δήμων που διαθέτουν θαλάσσιο μέτωπο, είτε έχουν μαρίνες είτε όχι, καθώς και την ανάγκη να αναπτυχθούν ακόμη περισσότερες θέσεις ελλιμενισμού στους Δήμους με την υψηλότερη βαθμολογία.

Στην ημερίδα μίλησαν ακόμη ο υπουργός Ναυτιλίας, Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος σημείωσε μεταξύ άλλων ότι το υπουργείο στηρίζει την ανάπτυξη του θαλασσίου τουρισμού.

28 επενδυτικά σχέδια για μαρίνες

Στη συνέχεια η υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο μεγαλύτερο έργο που χρηματοδοτεί το υπουργείο Τουρισμού με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 139 εκατ. ευρώ, το οποίο αποσκοπεί στην αναβάθμιση των τουριστικών λιμένων, συνδυάζοντας την ψηφιοποίηση υπηρεσιών, τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, καθώς και την ενίσχυση της προσβασιμότητας και λειτουργικότητας των εγκαταστάσεων.

Ήδη έχουν εγκριθεί 28 επενδυτικά σχέδια με γεωγραφική διασπορά σε όλη την Ελλάδα, ενώ δρομολογείται η ανάπτυξη μιας ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας, η οποία θα περιλαμβάνει:

•Εφαρμογή για την καταγραφή και διαχείριση του συνόλου των υποδομών του θαλάσσιου τουρισμού της χώρας

•Σύστημα προβολής των λιμένων για το ευρύ κοινό, με δυνατότητα παραγωγής περιεχομένου και υποστήριξης του χρήστη με τεχνολογία Τεχνητής Νοημοσύνης.

Στη συζήτηση που ακολούθησε ο υφυπουργός Ναυτιλίας, Στέφανος Γκίκας, αναφέρθηκε στην «πρωτιά» της Κέρκυρας και σημείωσε επίσης ότι η ανάπτυξη δικτύου μαρινών στην περιοχή θα μπορούσε να φρενάρει τη ροή θαλάσσιου τουρισμού προς ανταγωνιστικές χώρες, όπως είναι η Αλβανία, το Μαυροβούνιο, η Κροατία κ.ά.

Η προστιθέμενη αξία των μαρινών

Ο πρόεδρος της Ένωσης Μαρινών Ελλάδας (ΕΜΑΕ), Σταύρος Κατσικάδης, εξήγησε μιλώντας στην ημερίδα ότι η προστιθέμενη αξία των μαρινών είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς για κάθε 100 θέσεις ελλιμενισμού δημιουργούνται 6 άμεσες και 100 έμμεσες θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ναυτιλιακών Ενώσεων, για κάθε 1 ευρώ που δαπανάται για τέλη ελλιμενισμού, επιπλέον 5 έως 10 ευρώ ξοδεύονται σε γενικές προμήθειες, καύσιμα, επισκευές, συντήρηση, φορολογία, μισθοδοσία και υπηρεσίες πρακτόρευσης. Η μέση τουριστική δαπάνη των επισκεπτών με σκάφη στις μαρίνες είναι περίπου 5 φορές μεγαλύτερη από τη μέση τουριστική δαπάνη των επισκεπτών του ξενοδοχειακού τουρισμού.

Σημειώνεται ότι στη χώρα μας λειτουργούν 104 τουριστικοί λιμένες (μαρίνες, καταφύγια, αγκυροβόλια, ξενοδοχειακοί λιμένες) με περίπου 16.500 θέσεις ελλιμενισμού. Επιπλέον, περίπου 3.000 θέσεις ελλιμενισμού λειτουργούν σε Οργανισμούς και Ζώνες Λιμένων, ενώ για πρώτη φορά καταμετρήθηκαν περίπου 12.000 θέσεις διαχείμασης σε χώρους εναπόθεσης και parking σκαφών.

Ωστόσο, εξετάζοντας τις θέσεις ελλιμενισμού ανά χιλιόμετρα ακτογραμμής είναι εμφανής η καθυστέρηση της χώρας έναντι ανταγωνιστών, καθώς έχουμε 1,10 θέσεις ελλιμενισμού ανά χιλιόμετρο ακτογραμμής, όταν η Κροατία έχει δείκτη 2,98, η Τουρκία 1,45, η Ισπανία 26,37 και η Ιταλία 22,92!

Η γραφειοκρατία εμπόδιο

Η καθυστέρηση στην ανάπτυξη μαρινών συνδέεται, όπως προέκυψε από τις τοποθετήσεις όλων σχεδόν των ομιλητών, με την έλλειψη κινήτρων και την αυξημένη γραφειοκρατία. «Είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε σε θεσμικές παρεμβάσεις ώστε να δημιουργήσουμε ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την προσέλκυση επενδύσεων. Γρήγορη αδειοδότηση, απλές διαδικασίες, λιγότερες Υπηρεσίες, Κεντρικός συντονισμός. Η πρόσφατη μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων χωρικού σχεδιασμού των τουριστικών λιμένων που βρίσκονται σε Οργανισμούς Λιμένων και Ζώνες Λιμένων, από το υπουργείο Τουρισμού στο υπουργείο Ναυτιλίας, σημαίνει την έναρξη μιας νέας εποχής για τη χωροθέτηση και λειτουργία των μαρινών και καταφυγίων που υπόκεινται στη νέα διάταξη.

Σκοπός είναι να ανοίξει ο δρόμος για πιο γρήγορη αδειοδότηση και δημιουργία νέων θέσεων ελλιμενισμού σε λιμένες και λιμενικές ζώνες» επισήμανε, μεταξύ άλλων, ο κ. Κατσικάδης.