Δραστηριότητες με τίτλο “Ελιά, ο χρυσός της Μεσσηνίας” διοργανώνει η ΛΗ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (ΕΠΚΑ) αύριο, μεθαύριο, τη Δευτέρα και την Τρίτη στον αρχαιολογικό χώρο του Ανακτόρου του Νέστορος. Οι δραστηριότητες γίνονται στο πλαίσιο της πανελλήνιας εκστρατείας του υπουργείου Πολιτισμού “Περιβάλλον και Πολιτισμός 2009. Το δέντρο της ζωής σε τέσσερις εποχές”.
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χώρας και στον αρχαιολογικό χώρο του Ανακτόρου του Νέστορος για τους μικρούς φίλους υπάρχει σε έντυπη μορφή το παραμύθι «Μια πινελιά στον χρόνο», που έχει συγγράψει η ΛΗ’ EΠΚΑ. Το παραμύθι ζωντανεύει μέσω βιντεοπροβολής, που έχει συνθέσει η ΛΗ’ EΠΚΑ, στον χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Χώρας.
Οι μεγαλύτεροι ηλικιακά επισκέπτες μέσω έντυπου υλικού καλούνται να γνωρίσουν σύμβολα, αντικείμενα και χώρους, που σχετίζονται με την ελιά και να τα αναζητήσουν στο Μουσείο Χώρας και στο Ανάκτορο του Νέστορος. Μικροί και μεγάλοι μπορούν μαζί να παίξουν ένα παιχνίδι μνήμης με κάρτες, που έχει ετοιμάσει η ΛΗ EΠΚΑ, με στόχο να αφομοιωθεί με εύληπτο τρόπο η σημασία της ελιάς για το μυκηναϊκό ανάκτορο και η ανάγκη προστασίας της φύσης.
Εχουν προγραμματισθεί επίσης οργανωμένες επισκέψεις δημοτικών σχολείων και νηπιαγωγείων και περίπου 300 παιδιά με την καθοδήγηση αρχαιολόγων της ΛΗ’ EΠΚΑ θα κληθούν να ανακαλύψουν αντικείμενα και χώρους, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χώρας και στον αρχαιολογικό χώρο του Ανακτόρου του Νέστορος, που σχετίζονται με την ελιά και το λάδι, να παίξουν σε ομάδες το παιχνίδι της μνήμης και να ζωγραφίσουν ή να σχολιάσουν την εμπειρία τους.
Στο φυλλάδιο του υπουργείου Πολιτισμού οι επισκέπτες θα διαβάσουν το κείμενο που επιμελήθηκαν η Μαρία Τσουλάκου και ο Δημοσθένης Κοσμόπουλος: “Το περιβάλλον είναι παράγοντας καθοριστικός για τον πολιτισμό, που διαμορφώνουν οι ανθρώπινες κοινωνίες κάθε εποχής. Στο μεσσηνιακό τοπίο κυριαρχεί το δέντρο της ελιάς. Το λάδι είναι το «υγρό χρυσάφι» της περιοχής μας. Η σημασία της ελιάς και του ελαιολάδου είχε ήδη διαπιστωθεί στη μυκηναϊκή εποχή (17ος - 12ος αι. π.Χ.). Πάνω στον κατάφυτο από ελαιώνες λόφο του Ανω Εγκλιανού στέκει το Ανάκτορο του Νέστορος, διοικητικό και οικονομικό κέντρο της μυκηναϊκής Μεσσηνίας. Το πολύτιμο ελαιόλαδο φυλασσόταν δίπλα στην αίθουσα του θρόνου μέσα σε μεγάλα πιθάρια και σε ειδικά διαμορφωμένα δωμάτια - αποθήκες.
Η ελιά και το ελαιόλαδο απεικονίζονται ως ιδιαίτερα σύμβολα (ιδεογράμματα) πάνω στις πήλινες πινακίδες Γραμμικής Γραφής Β’, που βρέθηκαν στο Ανάκτορο του Νέστορος. Οι πινακίδες ήταν κατάλογοι και αρχεία πολύτιμα για την καταγραφή και τη διαχείριση των αγαθών του μυκηναϊκού ανακτόρου. Σύμφωνα με αυτές οι μεγαλύτερες ποσότητες λαδιού δεν φαίνεται να προορίζονταν για οικιακή χρήση. Ολόκληρη «βιομηχανική» δραστηριότητα παραγωγής αρωματικού ελαιολάδου είχε αναπτυχθεί στους χώρους του ανακτόρου. Εξειδικευμένοι τεχνίτες παρασκεύαζαν αρωματικά έλαια, όπως ροδέλαιο, λάδι με άρωμα φασκόμηλου, κυπερέλαιο. Η διακίνηση του αρωματικού λαδιού γινόταν με τη βοήθεια ειδικών αγγείων, τους ψευδόστομους αμφορείς. Οι ψευδόστομοι αμφορείς, που έχουν αποκαλυφθεί σε διάφορες θέσεις της Μεσογείου, μαρτυρούν τις εμπορικές επαφές των Μυκηναίων. Αποδεικνύουν ότι το ελαιόλαδο απλό και αρωματικό ήταν σημαντικό αγαθό για το ανταλλακτικό εμπόριο της εποχής εκείνης.
Εκτός από τη διατροφή το ελαιόλαδο χρησιμοποιείτο στη βαφή των δερμάτων, τον καθαρισμό των ενδυμάτων αλλά και στην ύφανση λινού και μαλλιού. Ηταν χρήσιμο στην παρασκευή φαρμάκων, σαπουνιού και καλλυντικών για την καθημερινή υγιεινή των κατοίκων του ανακτόρου. Χρησίμευε επίσης στο φωτισμό και στη λατρευτική πρακτική. Η ελιά υπήρξε πηγή έμπνευσης για τους Μυκηναίους καλλιτέχνες και απεικονίστηκε σε τοιχογραφία του ανακτόρου. Hταν το δέντρο της ζωής για την μυκηναϊκή κοινωνία και οικονομία. Η αξία της είναι ανεκτίμητη. Το μακρινό παρελθόν μπορεί ακόμα να μας εμπνεύσει για να παραμείνει η ελιά ο χρυσός της Μεσσηνίας”.
Οι επισκέπτες θα διαβάσουν επίσης και συνταγή για την παραγωγή αρωματικού ελαιολάδου:
“Κόβουμε σε πολύ μικρά κομμάτια ή αλέθουμε κορίανδρο ή κύπερη. Τα μουσκεύουμε σε κρασί ή νερό και τα ζεσταίνουμε σε ελαιόλαδο. Σουρώνουμε το λάδι σε ένα πήλινο δοχείο, που έχουμε επικαλύψει εσωτερικά με μέλι. Στη συνέχεια εμβαπτίζουμε στο λάδι τα αρωματικά βότανα, της επιλογής μας, όπως τριαντάφυλλο ή φασκόμηλο. Κάθε 24 ώρες προσθέτουμε νέα ποσότητα βοτάνων. Επαναλαμβάνουμε για αρκετές ημέρες”.
“ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ” 01/05/2009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου