ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΤΕΝΤΑ ΓΙΑ ΕΛΑΙΟΣΥΓΚΟΜΙΔΗ Μηχάνημα αντικατέστησε τις... δέμπλες και τα πανιά

Παράτησαν τις δέμπλες και τα πανιά, δεν ξανασχολήθηκαν με το να βρουν εργάτες και παίρνοντας ένα μηχάνημα που αποτελεί ελληνική πατέντα έλυσαν το ζήτημα της ελαιοσυγκομιδής. Ο λόγος για τα αδέλφια Αριστείδη και Κώστα Ματζούνη από το Δήμο Αυλώνας, οι οποίοι μαζί με ένα ακόμη άτομο μπορούν και μαζεύουν κατά μέσο όρο 45 σακιά ελιές την ημέρα όταν η παραγωγή στα δέντρα δεν είναι πολύ μεγάλη και φτάνουν τα 60 σακιά όταν υπάρχει φουλ γιόμος και οι καλλιέργειες είναι γραμμικές με ομοιόμορφες ελιές. Ο χρόνος για να μαζέψουν τον καρπό από μια μεσαίου μεγέθους ελιά δεν ξεπερνά τα 4 λεπτά περίπου.
Ολα αυτά όσο παράξενα και αν ακούγονται βασίζονται σε ένα μηχάνημα με «εκπληκτικές» - όπως τουλάχιστον το είδαμε εμείς -δυνατότητες. Ενα μηχάνημα που προσαρμόζεται στο πίσω μέρος του τρακτέρ πάνω από το οποίο γίνεται ο χειρισμός του. Η λειτουργία του απλή αφού βασίζεται στον παραδοσιακό τρόπο ελαιοσυγκομιδής. Κάνοντας όπισθεν το τρακτέρ φέρνει το μηχάνημα κάτω από το δέντρο. Εκεί ανοίγει ένα μεγάλο κυκλικό δίχτυ σαν ομπρέλα κάτω από το δέντρο με διάμετρο περίπου 7 μέτρων, ενώ ένας άλλος μηχανισμός σηκώνει στο ύψος που χρειάζεται -ανάλογα με το ύψος του δέντρου - ένα σύστημα που περιέχει 22 σωλήνες ραβδιά με μήκος περίπου 2,5 μέτρων που στην άκρη τους έχουν από δύο πλαστικά - όπως οι συνηθισμένες περιστρεφόμενες μηχανικές δέμπλες -τα οποία περιστρέφονται και παράλληλα μπαίνουν μέσα στο δέντρο. Αν κάποιο από αυτά τα ραβδιά συναντήσει μεγάλη αντίσταση αυτομάτως σταματά για να μην υποστεί κάποια ζημιά. Μόλις φτάσουν στο μέγιστο άνοιγμά τους, ακολουθώντας αντίστροφη περιστροφική κίνηση ξαναμαζεύονται προς τα μέσα... και αυτό είναι όλο. Αν βέβαια έχει μείνει λίγος καρπός ακόμα η κίνηση μπορεί να επαναληφθεί. Στην συνέχεια μετακινείται δεξιά ή αριστερά όλο το μηχάνημα (χωρίς να μετακινηθεί το τρακτέρ) και καλύπτει ένα άλλο τμήμα της ελιάς. Απ’ ό,τι είδαμε μια ελιά μέτριου μεγέθους μπορεί να τιναχθεί με 2-3 τέτοιες μετακινήσεις μέσα σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα. Αν το δέντρο είναι πολύ μεγάλο τότε προσεγγίζεται και από την άλλη του πλευρά. Αφού συγκεντρωθεί αρκετός καρπός πάνω στο μεγάλο στρογγυλό δίχτυ που έχει την δυνατότητα να ανοιγοκλείνει, αδειάζουν όλο τον καρπό σε ένα πανί, τον καθαρίζουν από τα φύλλα και είναι έτοιμος για το σακί.
Απ’ ό,τι μάθαμε συνολικά στην Μεσσηνία υπάρχουν 2 - 3 τέτοια μηχανήματα και όπως εκτίμησαν οι δύο παραγωγοί σε λίγα
χρόνια σίγουρα θα υπάρχουν περισσότερα, αφού απαλλάσσει από τα τεράστια έξοδα των εργατικών, ενώ μαζεύονται άνετα όλες οι ελιές.
Χαρακτηριστικά ο Αριστείδης Ματζούνης μας είπε: «Το συγκεκριμένο μηχάνημα το είδαμε να δουλεύει και μας εντυπωσίασε, με το ράβδο που έκανε αλλά και την ομπρέλα που έχει με την οποία καταργείς τα πανιά. Είναι ένα μηχάνημα που μειώνει το εργατικό κόστος αφού σταματήσαμε να παίρνουμε εργάτες και φυσικά είναι πιο ξεκούραστο. Με 3 άτομα μπορείς να κόψεις άνετα 50 - 60 σακιά αν υπάρχει φουλ γιόμος. Το συγκεκριμένο μηχάνημα προσαρμόζεται στο τρακτέρ και χρειάζεσαι ένα τρακτέρ που να έχει απόβαρο και το βασικότερο έναν καλό χειριστή, ήρεμο και προσεκτικό. Η λειτουργία του γίνεται από την υδραυλική τρόμπα του τρακτέρ. Από εκεί παίρνει κίνηση και κουμαντάρεται με το χειριστήριο που έχει. Ο χειριστής και οδηγός του τρακτέρ πλησιάζει την ελιά, ανοίγει κάτω από αυτή την μεγάλη ομπρέλα που έχει γύρω από την ρίζα της ελιάς και στην συνέχεια ανυψώνει το μηχανισμό που έχει από τον οποίο βγαίνουν 22 δέμπλες μήκους περίπου 2,5 μέτρων οι οποίες μπαίνουν μέσα στην ελιά. Αυτές γυρίζουν και με τα λάστιχα που έχουν στις άκρες ραβδίζουν τις ελιές. Στην συνέχεια μετακινείται λίγο αριστερά ή δεξιά και καλύπτεις όλο το δέντρο. Αν βέβαια το δέντρο είναι πολύ μεγάλο μετακινείται το τρακτέρ και από την άλλη πλευρά του δέντρου, αν είναι μικρή η ελιά γίνεται με μια κίνηση. Σημαντικό είναι ότι μαζεύεται όλος ο καρπός της ελιάς, δεν μένει τίποτα πάνω στο δέντρο, όμως και εδώ είναι θέμα καλού χειριστή. Με τρία άτομα μπορείς να δουλεύεις άνετα, ένας ο χειριστής, ένας που θα βοηθά και θα κατευθύνει από το έδαφος και ένας που θα βάζει τον καρπό στα σακιά.
Βέβαια το μηχάνημα αυτό μπορεί να λειτουργήσει και χωρίς ομπρέλα, δηλαδή να στρώσεις το δέντρο κανονικά με τα πανιά και στην συνέχεια να πάει το μηχάνημα να την ραβδίσει. Μπορεί να καλύψει όλα τα μεγέθη της ελιάς σε ό,τι ύψος και να είναι, ακόμη και ακλάδευτες αν είναι οι ελιές. Εμείς φέτος το πήραμε και είμαστε απόλυτα ικανοποιημένοι. Το κόστος του είναι 17.000 ευρώ και απ’ ό,τι υπολογίζω σε 3 χρόνια θα κάνω απόσβεση στο μηχάνημα με βάση τα εργατικά που θα ήθελα κάθε χρόνο, αφού τώρα μπορούμε και μαζεύουμε τις ελιές οικογενειακά.
Απ’ ό,τι βλέπουμε κάνει και λιγότερη ζημιά στο δέντρο αφού δεν τα τραυματίζει καθόλου και είναι πολύ καλύτερος ο ράβδος του από ό,τι με τη δέμπλα. Σημαντικό επίσης είναι ότι χρησιμοποιώντας το μηχάνημα δεν κόβουμε τις ελιές τώρα στο ράβδισμα αλλά θα τις κλαδέψουμε την άνοιξη και αυτό είναι πλεονέκτημα καθώς τις προστατεύουμε από τυχόν παγετούς, οι οποίοι είναι συνηθισμένοι στην περιοχή μας».
Από την πλευρά του ο Κώστας Ματζούνης που χειρίζεται το μηχάνημα, τόνισε: «Χρειάζεται μεγάλη υπομονή στο χειρισμό του αλλιώς δεν γίνεται τίποτα, σου φαίνεται πολύ δύσκολο να το χειριστείς. Εχει αρκετούς λεβιέδες, για αυτό χρειάζεται εξάσκηση και υπομονή ώστε να μην κάνεις λάθος την ώρα της λειτουργίας και του χειρισμού του. Εγώ πρώτη φορά φέτος
το χρησιμοποίησα και έφτασα στο σημείο να μετανιώσω που το πήραμε γιατί για το χειριστή ήταν κουραστικό, όμως όταν είδα τα αποτελέσματα που είχε, κατάλαβα ότι πραγματικά ήταν πολύ καλό. Σπουδαία απόδοση έχει όταν οι ελιές είναι γραμμικές και έχουν μια ικανοποιητική απόσταση μεταξύ τους. Τώρα πλέον μου φαίνεται αρκετά απλό στην λειτουργία του. Αν υπάρχει καρπός πάνω στην ελιά τότε είναι πολύ αποδοτικό και έχεις τεράστιο όφελος από τα εργατικά που γλιτώνεις».

“ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ” 11/01/2010