Αφιερωμένη στον Παναγιώτη Κωνσταντινόπουλο (Τάκη Δεμοδό, 1910 – 1991), ιστοριοδίφη και υμνητή της Μεθώνης, ήταν η διήμερη επιστημονική συνάντηση που ολοκληρώθηκε χθες στην ιστορική παραθαλάσσια μεσσηνιακή πόλη.
Ερευνητές, ιστορικοί από την Ελλάδα και την Ιταλία και ανήσυχοι περί τα ιστορικά πολίτες, συγκεντρώθηκαν στην αίθουσα «Μπούρτζι», στο επιτυχημένο συμπόσιο που διοργανώθηκε από το Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας και το δραστήριο Σύλλογο Φίλων Κάστρου Μεθώνης, με τη χορηγία του Δήμου Μεθώνης και του ΟΠΑΝΑΜ. Στην Οργανωτική Επιτροπή, επίσης, σημειώνουμε την ουσιαστική παρουσία της 26ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, μέσω της προϊσταμένης της Ευγενίας Χαλκιά.
Την προχθεσινή πρώτη μέρα του συνεδρίου, με γενικές τοποθετήσεις (Ιωάννα Αγγελοπούλου «Το έργο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας στο Κάστρο Μεθώνης», Ευγενία Χαλκιά «Μαρμάρινη εικόνα δεομένης αγίας από τη Μεθώνη» και Γιώργος Τόλιας «Ο χαρτογράφος Joannes Dominicus Methoneus»), διαδέχθηκαν οι συνεδρίες του Σαββάτου 20 Μαρτίου, με εξειδικευμένες εισηγήσεις από Έλληνες και Ιταλούς επιστήμονες.
Την πρωινή συνεδρία άνοιξαν οι κ.κ. Andrea Nanetti και Marino Zorzi, εξετάζοντας τις περιόδους της Βενετοκρατίας στην περιοχή της Μεθώνης (1209 – 1500 και 1687 – 1715) και αρχειακό υλικό, ντοκουμέντα και έγγραφα που αφορούν στη Μεθώνη από τη Βιβλιοθήκη του Saint Mark. Το πέρασμα από τη βυζαντινή επιρροή σε μια στροφή της περιοχής σε εμπορικό κέντρο της εποχής.
Στη συνέχεια, η ιστορικός Αγγελική Τζαβάρα, με τίτλο ανακοίνωσης «Παραγωγή και εμπόριο κρασιού από τη Μεθώνη και την περιοχή της, δεύτερο μισό του 14ου και πρώτο μισό του 15ου αιώνα», εξέτασε το εμπόριο κρασιού από τη Μεθώνη στη Βενετία, το ιδιοκτησιακό καθεστώς και το συσχετισμό προσώπων, Βενετών και Ελλήνων, που συνέβαλαν στη συναλλαγή. Αναφορές σε πλούσιο αρχειακό υλικό από τα Κρατικά Αρχεία Βενετίας συνόδευσε την παρουσίαση, ζήτημα άλλωστε που είχε αποτελέσει το αντικείμενο της διατριβής της Αγγελικής Τζαβάρα.
Στη δεύτερη πρωινή συνεδρία, η Μαρία Κουμανούδη, ερευνήτρια του Εθνικού Κέντρου Ερευνών, εισηγήθηκε το θέμα «Στρατιωτικοποιώντας το Κράτος της Θάλασσας. Ο προνοητής και ο καπιτάνος της Μεθώνης (15ος αιώνας)». Ξεκινώντας την αναφορά της από το 1461, εξέτασε τις αλλαγές στη διοικητική οργάνωση της πελοποννησιακής κτήσης της Βενετίας, το διαχωρισμό της στρατιωτικής και πολιτικής εξουσίας, στα διοικητικά πρόσωπα των καπιτάνων και καστελάνων, και την ενίσχυση των οχυρωματικών έργων στην περιοχή της Μεθώνης κατά τη συγκεκριμένη περίοδο. Οι Τούρκοι έχουν αρχίσει να καταλαμβάνουν τμήματα της ελληνικής χώρας, απειλούν τη Μεθώνη και οι εσωτερικές συσχετίσεις δυνάμεων αλλάζουν, λόγω της απειλής, των αμυντικών αναγκών, αλλά και της απαρχής ενός γραφειοκρατικού κράτους, που απαιτεί εξειδίκευση.
Στη θέση της Χ. Καλλιγά, η οποία δεν παραβρέθηκε στη συνάντηση, την εισήγησή της ανάγνωσε η Γωγώ Βαρζελιώτη. Η εργασία «Από τα παρεπόμενα της Άλωσης της Μεθώνης το 1500» της Χάρις Καλλιγά, εξέτασε τους βενετοτουρκικούς πολέμους, τις καταλήψεις περιοχών της Πελοποννήσου από τις τουρκικές δυνάμεις, τις πολιορκίες της Μεθώνης, της Κορώνης, του Ναυαρίνου, στη συνέχεια του Ναυπλίου. Μέσα από γραπτές πηγές, σκηνές αγριότητας και αιματοχυσίας περιέγραψαν γλαφυρά το θέμα, σε ιστορικά γεγονότα που άλλαξαν άρδην για ακόμα μια φορά το συσχετισμό δυνάμεων στην περιοχή.
Ολοκληρώνοντας την πρωινή συνεδρία, τοποθετήθηκε η υπότροφος του Ελληνικού Ινστιτούτου Βενετίας, Κατερίνα Β. Κορρέ, για τη «Μεθώνη του 1500 μέσα από τη δραστηριότητα του φιλενωτικού επισκόπου Ιωάννη Πλουσηδιανού». Μια σημαντική ιστορική παρουσία, με κατευναστικό και ενωτικό ρόλο, ο Ιωάννης Πλουσηδιανός (Ιωσήφ της Μεθώνης) εισηγήθηκε και πέτυχε για ένα διάστημα την παραχώρηση των εκκλησιών της περιοχής στο Ορθόδοξο Δόγμα, ενώ, μεταξύ άλλων, εκχριστιάνισε αλβανικούς πληθυσμούς της μεσσηνιακής υπαίθρου. Με το διαμεσολαβητικό του ρόλο, κατόρθωσε να «κερδίσει τον απείθαρχο λαό της Μεθώνης». Σπάνιοι χάρτες αρχείου προβάλλονταν κατά τη διάρκεια της εισήγησης.
Ακολουθώντας την ιστορική συνέχεια, στην απογευματινή συνεδρία που ξεκίνησε στις 6.00 μ.μ., ο Δημήτρης Αποστολόπουλος τοποθετήθηκε περί «Επισκοπής Μεθώνης τύχες μεταβυζαντινές (1480, 1570)». Η Δέσποινα Μιχάλαγα μίλησε στη συνέχεια, εξετάζοντας το θέμα «Ο Μεθώνης Ιερεμίας Τυπάλδος και η βενετική εκκλησιαστική πολιτική στην περιοχή», ενώ ο Αλέξης Μάλλιαρης εισηγήθηκε τον τίτλο «Η πόλη της Μεθώνης στην όψιμη βενετική περίοδο (1685 – 1715). Χώρος, κάτοικοι, γαιοκατοχή». Ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις και συζήτηση με το κοινό ενέτειναν το ενδιαφέρον του επιστημονικά σημαντικού διημέρου, που θα συμπληρωθεί για τους συμμετέχοντες ιστορικούς σήμερα, με ξενάγηση στο Κάστρο της Μεθώνης.
Γ.Ο. “ΘΑΡΡΟΣ” 21/03/2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου