Ευρήματα από τον τάφο του «Γρύπα Πολεμιστή» στο Μουσείο Χώρας

Θετικά γνωμοδότησε το Συμβούλιο Μουσείων του ΥΠΠΟΑ για τη μουσειολογική μελέτη επανέκθεσης του Αρχαιολογικού Μουσείου Χώρας. Επίσης, κατά τη συνεδρίασή του στις 10 αυτού του μήνα, ενέκρινε ομόφωνα και την πρόταση ένταξης στο ΕΣΠΑ 2014-2020 της κτηριολογικής αναβάθμισης και του εκσυγχρονισμού του μουσείου. Ετσι, για πρώτη φορά θα παρουσιαστούν στο κοινό τα νέα ευρήματα από τον περίφημο τάφο του «Γρύπα Πολεμιστή».

  Επιπλέον, όπως επισημαίνει σε σχετική ανακοίνωσή της η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας, το Αρχαιολογικό Μουσείο Χώρας είναι ένα από τα σημαντικότερα μουσεία με προϊστορικά ευρήματα στην Ελλάδα, και εκθέτει ευρήματα ανασκαφών που διεξήγαγαν εξέχοντες αρχαιολόγοι όπως ο Σπυρίδων Μαρινάτος, ο Γεώργιος Κορρές και ο Carl Blegen. Τα εκθέματα χρονολογούνται στην πλειονότητά τους στη Μυκηναϊκή περίοδο (1680- 1060 π.Χ. περίπου), αν και υπάρχουν και άλλα ευρήματα των ιστορικών χρόνων.

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΑ ΕΚΘΕΜΑΤΑ 

Η έκθεση αναμφίβολα αποτελεί μια από τις πιο αντιπροσωπευτικές και χαρακτηριστικές σε πανελλαδικό επίπεδο για την παρακολούθηση της εξέλιξης του μυκηναϊκού πολιτισμού γενικότερα, την κατανόηση της ανακτορικής μυκηναϊκής τέχνης και των ταφικών πρακτικών στη Μεσσηνία. Παρουσιάζονται ευρήματα που έχουν εντοπιστεί σε σημαντικές μυκηναϊκές θέσεις, όπως ο αρχαιολογικός χώρος του Ανακτόρου του Νέστορα αλλά και από θέσεις όπου έχουν ανασκαφεί ταφικά μνημεία, όπως μεσοελλαδικοί τύμβοι και μυκηναϊκοί θολωτοί, θαλαμωτοί και λακκοειδείς τάφοι. 

Ξεχωρίζουν τα ευρήματα από ταφικά μνημεία στις θέσεις Περιστεριά, Βολιμίδια, Ρούτση Μυρσινοχωρίου, Τραγάνα, Αγιος Ιωάννης Παπουλίων, καθώς και από τον λόφο του Ανω Εγκλιανού. 

Η ΜΟΥΣΕΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ 

Η υφιστάμενη έκθεση κρίθηκε πλέον απαρχαιωμένη και ως εκ τούτου η ανάγκη επανέκθεσης του αρχαιολογικού υλικού ήταν επιβεβλημένη, ώστε να ακολουθεί τις σύγχρονες μουσειολογικές και μουσειογραφικές προδιαγραφές. 

Σύμφωνα με τη νέα μουσειολογική μελέτη, που εκπονήθηκε από το επιστημονικό προσωπικό της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας, προβλέπεται να αξιοποιηθούν συνολικά 4 εκθεσιακοί χώροι. Πρόκειται για τις τρεις αίθουσες του υφιστάμενου αρχαιολογικού μουσείου και ακόμα μία αίθουσα, που σχεδιάζεται να κατασκευαστεί ως προσθήκη στο υφιστάμενο μουσείο έπειτα από ιδιωτική πολιτιστική χορηγία τόσο της μελέτης όσο και της κατασκευής της νέας αίθουσας. Στην επανέκθεση θα συμπεριληφθούν ευρήματα τόσο από τις παλαιότερες ανασκαφές ελληνικών και ξένων ερευνητικών αποστολών όσο και από τις πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες στον λόφο του Εγκλιανού. 

ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΟΥ "ΓΡΥΠΑ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗ" 

Επιπλέον, για πρώτη φορά θα παρουσιαστούν στο κοινό τα νέα μυκηναϊκά ευρήματα της Μεσσηνίας από τον περίφημο τάφο του «Γρύπα Πολεμιστή» αλλά και από τους νέους θολωτούς τάφους VI και VII που αποκαλύφθηκαν στον λόφο του Aνω Εγκλιανού. Στόχος της επανέκθεσης είναι να αναδείξει μέσα από ένα εύληπτο μουσειολογικό και μουσειογραφικό αφήγημα το κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό και πολιτισμικό υπόβαθρο της δυτικής Μεσσηνίας, που διαμόρφωσε τη γένεση και την εξέλιξη του Υστεροελλαδικού Πολιτισμού στην περιοχή και που οδήγησε στην ανάπτυξη μιας ιδιαίτερης μυκηναϊκής ταυτότητας, εκφραζόμενης μέσα από έναν πρωτοποριακό για την εποχή και εκτεταμένο ομοσπονδιακό πολιτειακό σχηματισμό με κέντρο την Πύλο και το Ανάκτορο του Εγκλιανού. 

ΚΤΗΡΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ 

Παράλληλα με την εκπόνηση της μουσειολογικής μελέτης για την επανέκθεση του μουσείου, εκπονήθηκε και η αρχιτεκτονική μελέτη για την κτηριολογική αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του κτηρίου του μουσείου. Για την υλοποίηση του έργου της επισκευής του μουσείου, προϋπολογισμού 2.082.000 ευρώ, υποβλήθηκε στις 10 του τρέχοντα μήνα από την Διεύθυνση Μελετών και Εργων Μουσείων και Πολιτιστικών Κτηρίων και την ΕΦΑ Μεσσηνίας πρόταση ένταξης στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Πελοπόννησος» του ΕΣΠΑ 2014-2020 και αναμένεται η αξιολόγησή της.

Συντελεστές 

Οι συντελεστές οι οποίοι εργάστηκαν για τη μουσειολογική μελέτη είναι οι εξής: Γενικός συντονισμός - επιμέλεια: Ευαγγελία Μηλίτση - Κεχαγιά, δρ αρχαιολόγος, προϊσταμένη ΕΦΑΜΕΣ. Επιστημονική επιμέλεια: Σταμάτης Φριτζίλας, δρ. αρχαιολόγος, προϊστάμενος Τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και Μουσείων ΕΦΑΜΕΣ. Ομάδα εργασίας ΕΦΑΜΕΣ - Συγγραφείς μουσειολογικής μελέτης: Σταμάτης Φριτζίλας, δρ. αρχαιολόγος. Δημοσθένης Κοσμόπουλος, αρχαιολόγος. Ευαγγελία Μαλαπάνη, δρ. αρχαιολόγος. Μαρία Τσουλάκου, ΜSc αρχαιολόγος. Επιστημονική σύμβουλος Ελενα Κουντούρη, δρ. αρχαιολόγος, προϊσταμένη Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων ΥΠΠΟΑ.