Κυριακή 8 Αυγούστου 2021

Γιατροί περιηγητές


 Στο Μοριά µπορείς να έλθεις σε επαφή µε το πιο αντιπροσωπευτικό κοµµάτι της ελληνικής γης και της µακραίωνης ιστορίας της. 

Στη βορειοανατολική Πελοπόννησο απαντούν µεγάλες ιστορικές πόλεις µε άκρως σηµαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, φρούρια, κάστρα και µνηµεία όλων των εποχών. H µυκηναϊκή Aργολίδα µε τις κυκλώπειες οχυρώσεις της είναι τόπος υποχρεωτικού προσκυνήµατος για τον υποψιασµένο επισκέπτη, που ξεκινά έχοντας χαραγµένους βαθιά στη µνήµη τους οµηρικούς στίχους για τους επικούς ήρωες του Tρωικού πολέµου, αυτούς που είχαν την έδρα τους στα µυκηναϊκά δυναµάρια, στα απόρθητα φρούρια της περιοχής, Τίρυνθα, Ναυπλία, Μιδέα. Κατηφορίζοντας προς της Μεσσηνίας τα µέρη, είναι αδύνατο να µην γνωρίσεις τις αρχαίες Φαρές, τη σηµερινή ακµαία πόλη της Kαλαµάτας και το φράγκικο κάστρο-γενέτειρα των θρυλικών ιπποτών, των Βιλλεαρδουίνων, ξεχασµένο ανάµεσα στα πεύκα που του κρύβουν πεισµατικά τη θέα και το απειλούν µε πυράκτωση, και µε µια µεταµοντέρνα ελικοειδή ράµπα για ΑΜΕΑ που οδηγεί σε αδιέξοδο.

Είναι αδύνατο να µην επισκεφθείς την Πύλο µε το ανάκτορο του «γερήνειου» Νέστορα προστατευµένο κάτω από σύγχρονο µεταλλικό στέγαστρο, και βέβαια τους «οφθαλµούς της Γαληνοτάτης ∆ηµοκρατίας» της Βενετίας: την εντυπωσιακή αλλά δυστυχώς ερειπωµένη αρχαία Ασίνη (σηµερινή Kορώνη) µε ένα γυναικείο µοναστήρι στην πλάτη της, καθώς και τη µαγευτική καστροπολιτεία της Mεθώνης, που αναµένει υποµονετικά τους «παθιασµένους» αρχαιολόγους-ερευνητές να την αναστηλώσουν, να την ανασκάψουν και να τη θωρακίσουν ενάντια στη µανία της θάλασσας. 

Θα κλείσεις οπωσδήποτε την περιήγησή σου µε την αρχαία πόλη της Mεσσήνης, τις πανίσχυρες οχυρώσεις του Επαµεινώνδα καιτα εντυπωσιακά αναστηλωµένα δηµόσια οικοδοµήµατα, που στέκουν και πάλι όρθια σε πείσµα της ιµπεριαλιστικής µανίας των Σπαρτιατών, της ανελέητης φθοράς του χρόνου και των αδίστακτων µεταλλοκυνηγών του σκοτεινού Μεσαίωνα. 

Ένας τρόπος να ξεφύγουµε από την καθηµερινότητα που συχνά µας πνίγει είναι να καταφεύγουµε στη γαλήνη, την απλότητα, την ενέργεια και τη µαγεία των αρχαίων οικοδοµηµάτων, των φρουρίων, των κάστρων, των πύργων, των καστρόπυργων και των «ταµπουριών», όπως πράττει για χρόνια ο παθιασµένος αναρριχητής και ερευνητής τους Γιάννης Μπίρης. Το να ασχοληθεί µε τη µελέτη των κάστρων και των φρουρίων ένας αρχιτέκτονας ή ένας αρχαιολόγος είναι φυσιολογικό (δεν αποτελεί είδηση), το να τα µελετάει όµως συστηµατικά, να τα αγαπάει, να κάνει τη µελέτη και τη δηµοσίευσή τους τρόπο ζωής ένας γιατρός-γενικός χειρουργός, όπως ο Γιάννης Μπίρης, είναι είδηση σηµαντική. 

∆εν είναι πολλοί οι γιατροί και οι ιατροφιλόσοφοι του 17ου-19ου αιώνα που επισκέφτηκαν την ελλαδική χερσόνησο και τα νησιά του Αιγαίου ως περιηγητές και µας άφησαν πολύτιµες πληροφορίες, µεταξύ άλλων και για την κατάσταση των οικισµών στα χρόνια της τουρκοκρατίας της Επανάστασης καιτων σωζόµενων στην εποχή τους µνηµείων, όπως για παράδειγµα ο Αυστριακός γιατρός και βοτανολόγος Φραντς Ζίµπερ (1789-1844) και ο Φλωρεντινός γιατρός και φιλόσοφος, συλλέκτης φαρµακευτικών φυτών Αλεσάντρο Πίνι. 

Τα υλικά κατάλοιπα του παρελθόντος όλων των εποχών ενυπάρχουν στο παρόν ως κοµµάτια του σήµερα, και όχι απλώς ως αποµεινάρια του χτες. Με άλλα λόγια, τα υλικά κατάλοιπα του παρελθόντος, στην πορεία τους στο χρόνο, αποκτούν αναπόφευκτα νέο νόηµα και νέες αξίες, µε αποτέλεσµα να αποτελούν και προϊόντα του εκάστοτε παρόντος, του κοινωνικού γίγνεσθαι – τα οποία άνθρωποι µε ευαίσθητες κεραίες µπορούν να συλλάβουν και να µεταδώσουν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου