Στο σεβασμό της ιστορικότητας της Πύλου και στην ανάδειξη της νεοκλασσικής αρχιτεκτονικής της στοχεύει η μελέτη ανάπλασης κεντρικών σημείων της πόλης, που παρουσιάστηκε χθες το μεσημέρι στο Δημαρχείο της.
Με δεδομένη την έναρξη λειτουργίας της ΠΟΤΑ και την αναμενόμενη αύξηση της τουριστικής κίνησης στην περιοχή, ο Δήμος θέλει να προλάβει τις αλλαγές, ώστε ό,τι γίνει να μην είναι άναρχο, αλλά σχεδιασμένο σωστά και κυρίως να μην αλλοιώνει το χαρακτήρα και την αισθητική της πόλης. Γι’ αυτό το λόγο, έχει ξεκινήσει συνεργασία με το Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Πατρών, το οποίο συνέταξε και τη μελέτη, που παρουσιάστηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο Πύλου. Το σχέδιο περιλαμβάνει το Υδραγωγείο με τις καμάρες, την κεντρική πλατεία Τριών Ναυάρχων (με πρόταση του συγκοινωνιολόγου Κ. Ζέκκου, για μετασχηματισμό του κυκλοφοριακού και πεζοδρόμηση), καθώς και άλλες πλατείες της πόλης.
Η μελέτη, όπως ανέφερε ο δήμαρχος Γιώργος Χρονόπουλος, αφορά συγκεκριμένα σημεία και δε φτάνει μέχρι τη μαρίνα. Όμως, ακόμη και οι περιοχές που δεν περιλαμβάνονται σε αυτή τη φάση της ανάπλασης, έχουν ληφθεί υπόψη, ώστε να μη γίνουν αποσπασματικά έργα, αλλά κάθε τι που θα φτιαχτεί τώρα να έχει συνέχεια και προοπτική. Όλα τα σημεία της μελέτης έχουν εγκριθεί από την Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου της Νομαρχίας, ενώ άμεσα πρόκειται να δημοπρατηθούν δύο κομμάτια γύρω από την πλατεία Τριών Ναυάρχων. Το ένα είναι οι τρεις ιστορικές σκάλες των παρόδων Μαιζώνος, Πεισίστρατου και Μυσιρλή, οι οποίες έχουν κριθεί και διατηρητέες. Για την έναρξη υπάρχουν 250.000 ευρώ από το πρόγραμμα «Θησέας», ενώ ο δήμαρχος ευελπιστεί ότι μέσα στο χρόνο θα έχει καταφέρει να εξασφαλίσει ακόμη 500.000.
Ανάπτυξη με ποιότητα
Τα βασικά σημεία της μελέτης, αλλά και το σκεπτικό της ομάδας που τη συνέταξε, παρουσίασε ο αν. καθηγητής του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών Πέτρος Κουφόπουλος. Ο καθηγητής έκανε λόγο για έρευνα που κράτησε περίπου δύο χρόνια και αφορούσε μελέτη ιστορικών στοιχείων, αλλά και διάλογο με πολύ κόσμο: «Έγιναν μεγάλες συζητήσεις για το τι πρέπει να γίνει στην Πύλο. Τελικά, αποφασίσαμε με τους συναδέλφους να κάνουμε στροφή στον ιστορισμό. Είπαμε ότι είναι μια νεοκλασσική πόλη, οπότε όλες οι επεμβάσεις και η λογική του σχεδιασμού στράφηκαν στο να ενισχύσουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της αρχιτεκτονικής της Πύλου, μιας ιστορικής πόλης της Πελοποννήσου, με μεγάλη σημασία στην απελευθέρωση του ελληνικού έθνους».
Σχετικά με την τουριστική ανάπτυξη: «Η Πύλος μπαίνει σε μια περίοδο ανατρεπτική. Και επειδή σε πολλά μέρη της Ελλάδας έχουμε δει τον τουρισμό και το γρήγορο κέρδος να καταστρέφουν τις ανθρώπινες σχέσεις, να αλλοιώνουν τις κοινωνίες και να οδηγούν μια πόλη με ποιότητα να καταντά άμορφη και άχρωμη, σκεφτήκαμε: Τι θέλουμε για την Πύλο; Να καταντήσει χωρίς κανένα έλεγχο μια Λούτσα; Γιατί να μη γίνει Σπέτσες ή Ύδρα; Μια πόλη ξεχωριστός τουριστικός προορισμός σε πανελλήνιο και διεθνές επίπεδο».
Και πρόσθεσε ο κ. Κουφόπουλος: «Κάποιες κοινωνίες κατάφεραν, είτε επειδή είχαν σημαντικό κτηριακό απόθεμα και νομοθεσία προστασίας, είτε επειδή το κοινωνικό σύνολο και οι αντίστοιχες Δημοτικές Αρχές κινήθηκαν εγκαίρως, να περιφρουρήσουν το περιβάλλον τους. Αυτό οδήγησε σε μια ανάπτυξη πολύ πιο ποιοτική και αποδοτική. Υπάρχουν πόλεις σε χώρες αναπτυγμένες, όπου ο κοινόχρηστος χώρος έχει ποιότητα και ο άνθρωπος ξεφεύγει από τη λογική του “θα καταπατήσω το δημόσιο χώρο για να εξυπηρετηθώ εγώ”. Αναγνωρίζει την ανάγκη της συλλογικότητας και συμμετοχικότητας μέσα στην πόλη, επενδύει πλέον όχι μόνο στον εαυτό του, αλλά στο κοινωνικό σύνολο».
Υδραγωγείο
Σημαντικό κομμάτι της ανάπλασης είναι το Υδραγωγείο με τις καμάρες, χαρακτηριστικό μνημείο της πρώιμης τουρκοκρατίας στην Πύλο. Γι’ αυτό, η μελετητική ομάδα είχε συνεργασία με την 26η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας και τη διευθύντριά της Ευγενία Χαλκιά.
Η μελέτη για το συγκεκριμένο χώρο υπεβλήθη και στο Υπουργείο Πολιτισμού απ’ όπου έχει εγκριθεί. Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν τη δημιουργία λιτής πλατείας, περάσματα για περίπατο μέσα από τις καμάρες, κυβόλιθους στο δρόμο, δεντροστοιχίες, πυκνή βλάστηση που θα αποκρύψει τριγύρω σύγχρονα κτήρια, διατήρηση του ελαιώνα που υπάρχει στο χώρο, απομάκρυνση άσχημων κατασκευών. Επίσης, τη δημιουργία ξύλινης εξέδρας - εξώστη, που θα λειτουργήσει σαν αναψυκτήριο, με πολύ ωραία θέα προς το φανάρι, διαμόρφωση μονοπατιού προς τη θάλασσα και διευθέτηση της περιοχής του νεκροταφείου.
Νέα στοιχεία για την ιστορία της Πύλου
Στο πλαίσιο της έρευνας που έγινε για την ιστορία της Πύλου, οι μελετητές ανέτρεξαν ακόμη και στα αρχεία του Αγγλικού Ναυαρχείου στο Λονδίνο, όπου βρήκαν σημαντικές πληροφορίες για το πώς ήταν στο παρελθόν το Υδραγωγείο, η Πλατεία Τριών Ναυάρχων, καθώς άλλα σημεία της πόλης. Επίσης, από την έρευνα βρέθηκαν χάρτες της εποχής του Καποδίστρια (1830) για χαράξεις δρόμων. Με αυτό τον τρόπο ήρθαν στο φως νέα στοιχεία για την ιστορία της πόλης, τα οποία αναμένεται να παρουσιαστούν κάποια στιγμή και σε σχετική εκδήλωση.
Από την πλευρά της Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου της Νομαρχίας Μεσσηνίας, ο πρόεδρος Νίκος Γιαννακόπουλος (Τμήμα Χωροταξίας) σημείωσε για τη μελέτη: «Αυτό που είδα ως αρχιτέκτονας και ως καταγόμενος από την Πύλο, με βιώματα από αυτή την πόλη, είναι ότι η μελέτη προσδοκά να δώσει μια ποιότητα στον κοινόχρηστο χώρο της. Όλα είναι κοντά στην ατμόσφαιρα και το όραμα που έχουμε για την Πύλο, εγώ και τα άλλα μέλη της Επιτροπής».
Της Μαρίας Νίκα “ΘΑΡΡΟΣ” 13/02/2010